غافلگیری پس از 50سال!
مصطفی رفعت
«جنگ یوم کیپور» (یوم کیپور، مقدسترین روز سال در میان یهودیان است) از 6 تا 25 اکتبر سال 1973 توسط ائتلافی از جوامعِ عربی بهرهبریِ «مصر» و «سوریه» در برابر «اسرائیل» با هدف بازپسگیریِ اراضی ازدسترفته در «جنگ ششروزه» آغاز شد. «صحرای سینا»، «بلندیهای جولان» و «شمال اسرائیل» از مناطقی بود که موردهجوم اعراب قرار گرفت. این جنگ، بهنحوی تبدیل به جنگ نیابتیِ شوروی و آمریکا شد. در 17 اکتبر 1973، سازمان کشورهای صادرکننده نفت عرب؛ متشکل از اعضای عرب «اوپِک» بهاضافه «مصر» و «سوریه»، اعلام کرد که فروش نفت به کشورهای حامیِ «اسرائیل» متوقف خواهد شد. «ایالاتمتحده» و «هلند» بهسبب حمایتهای لجستیکیشان از جمله اینموارد بودند. اعراب امیدوار بودند که ازطریق «تحریم نفتی» ضمن ترغیب «آمریکا» به اتخاذ موضع بیطرفانه جامعه بینالمللی، «اسرائیل» را جهت اجرای «قطعنامه 242 شورای امنیت سازمان ملل» تحتفشار قرار دهد. «قطعنامه 242» در 22 نوامبر سال 1967 توسط «انگلستان» پیشنهاد و ذیل فصل ششم «منشور سازمان ملل» تصویب شده بود. این قطعنامه، طرف اسرائیلی را به عقبنشینی به مرزهای پیش از جنگ سال 1967، ملزم میساخت. «جنگ اکتبر» یا «جنگ یوم کیپور» یا «جنگ اعراب و اسرائیل»، با حمله غافلگیرانه «مصر» و «سوریه» علیه مواضع نیروهای اسرائیلی در شرق «کانال سوئز» و «ارتفاعات جولان» آغاز شد. کشورهای عربی، پس از تحمل چند شکست از «اسرائیل»، در یک هماهنگی مخفیانه تصمیم به جبران شکستهای قبلی گرفتند و با حمله به استحکامات «خط بارلو» (واقع در جنوب کانال سوئز) و «ارتفاعات جولان» اقدام کرده و موفق شدند بخشهایی قابلتوجه از مناطق ازدسترفته در جنگ سال ۱۹۶۷ را از اشغالگران صهیونیست پس بگیرند. البته «اسرائیل» پس از شوک حمله غافلگیرانه توانست نتیجه جنگ را در هفته سوم، بهنفع خود تغییر دهد و «آمریکا» و «شوروی» (سابق) آنزمان در چارچوب توافقها و طبق منافع خویش؛ به جوامع عرب فشار آوردند تا آتشبس را بپذیرد. براساس قراردادهای منعقده؛ این جنگ نهایتاً آزادسازی شهر «قنیطره» و بخشی از سرزمینهای «جولان» و بخشهایی از «صحرای سینا» را بهدنبال داشت. آیا آنچه اینروزها شاهد هستیم، میتواند خاطره «جنگ یوم کیپور» را زنده کند؟ دراینگزارش، بهاختصار به ماجرایِ «جنگ یوم کیپور» پرداختهایم. تصویرسازیها و متنِ آن، بهتاریخِ 2 اکتبر 2023 در Al Jazeera ارائه شده است.
اسرائیلیها با نادیدهگرفتن علائم هشدار اولیه، غافلگیر شدند!
6 اکتبر سال 1973 («یوم کیپور» برای یهودیان؛ و «رمضان» برای مسلمانان) روزی بود که «مصر» و «سوریه» یک حمله غافلگیرکننده دوطرفه را به «اسرائیل» آغاز کردند.
«اسرائیل» در سال 1967، «بلندیهای جولان» را از «سوریه»؛ و «شبهجزیره سینا» را از «مصر» گرفت. این رژیم غاصب همچنین «کرانه باختری»، «نوار غزه» و «بیتالمقدس شرقی» را اشغال کرد و تابهامروز مانعِ رهاییِ مردم «فلسطین» و آزادیِ کشورشان شده است.
اسرائیلیها دست به ضدحمله زدند؛ درحالیکه نخستوزیرشان (گلدا مایر) طیِ یک لابی با «ریچارد نیکسون» (رئیسجمهوری ایالاتمتحده)، کمکِ نظامی اینکشور را جلب کرد.
در 22 اکتبر، «شورای امنیت سازمان ملل» خواستار آتشبس شد. بلافاصله پسازآن، «ایالاتمتحده» تلاشهای دیپلماتیک را برای پایاندادن به جنگ، آغاز کرد.
ما همیشه حس همدردی دنیا را داشتهایم؛ اما احترام دنیا را
ترجیح میدهیم ...
طرح «انور سادات» (رئیسجمهوری مصر) و «حافظ اسد» (رئیسجمهوری سوریه) بازپسگیری تمام سرزمینهای ازدسترفته طیِ «جنگ ششروزه» در سال 1967، بود.
ششسال بعدازآن اقدامات وحشیانه، «موشه دایان» (وزیر دفاع اسرائیل)، ناچار متحملِ هزینهای سنگین میشود؛ که بسیاری آنرا اولین شکست در میدان جنگ از زمان آغازبهکارِ این رژیم میدانند.
نباید توانِ دشمنانمان را دستکم میگرفتم؛ بیشازحد نیروی خودمان را قوی ارزیابی کرده بودم!
پس از 11روز مقابله، جنگ به بنبست رسید. کشورهای عربی عضوِ «اوپک»، از تصمیم «آمریکا» برای تأمین تسلیحاتِ «اسرائیل»، خشمگین شدند و «تحریم نفتی» را اعمال کردند که اقتصاد اینکشور را تهدید میکرد.
50سال پس از «جنگ یوم کیپور»، رژیم صهیونیستی همچنان به تجاوزها ادامه میدهد و با بهانههای واهی، دست به جنایت علیه فلسطینیها میزند ...
حالا میتوان بهروشنی مشاهده کرد که تداوم اشغال سرزمین توسط «اسرائیل»، تابهامروز سد راهِ صلح واقعیست.