از معاون تازهنفس دونالد ترامپ چه میدانیم؟
«جی دی ونس»؛ مخالفی که یکباره موافق شد!
کتاب «هیل بیلی (روزگار آمریکاییهای پشتکوهنشین)» اثری ترجمهشده بهفارسی از «ونس» است که طبقات اجتماعی، فرهنگ و «رؤیای آمریکایی» را بهشکلی متفاوت تحلیل میکند. پدربزرگ و مادربزرگ «ونس» پس از ازدواج، بهامید رهایی از فقر روزافزون، از کنتاکی به اوهایو مهاجرت کردند؛ اما ساختن زندگیِ جدید در محیطی جدید، اصلاً کار راحتی نبود. «ونس» با پرداختن به داستان زندگی خود و ارائه تحلیلهای جامعهشناسانه گسترده، مخاطب را به سفری در زندگی طبقه کارگر منطقه آپالاچیا (آمریکا) میبرد و درایناثر بهشدت به «ترامپ» میتازد!
تحلیلگران در فضای مجازی و رسانهای برایننظرند که ترکیب «ترامپ-ونس» برای ایران و برجام ابعاد و جلوههای خطرناکتری ایجاد میکند؛ اما آیا آنگونه که گفته و پیشبینی میشود، معرفی «جی دی ونس» بهعنوان معاون ریاستجمهوری «ترامپ»، بر سیاستها و فشار حداکثری او شدت میبخشد؟ «دونالد ترامپ» (رئیسجمهوری پیشین آمریکا و نامزد ریاستجمهوری حزب جمهوریخواه در انتخابات ۲۰۲۴) در نخستینروز مجمع ملی این حزب در میلواکی، سناتور «جیمز دیوید ونس» را بهعنوان گزینه معاونت خود انتخاب کرد. «ونس» که بهزودی ۴۰ساله میشود، سال ۲۰۲۳ و بدون داشتن سابقه فعالیت دولتی و صرفاً با حمایت «ترامپ» بهعنوان سناتور ایالت اوهایو انتخاب شد. او پیش از ورود به دنیای سیاست درزمینه وکالت و فناوری فعالیت و از مخالفان ترامپ بود؛ اما در دوسالاخیر به حامی سرسخت او تبدیل شده است. باتوجهبه سابقه کم حضور «ونس» در عرصه فعالیتهای سیاسی و حزبی و تغییرات و چرخشهای سیاسی-حزبی قابلتوجهی که طی چهار،پنجسالگذشته در او رخ داده و او را از یک فرد «مخالف ترامپ» به «طرفدار ترامپ» تبدیل کرده است، بسیاری معتقدند پیوند «ترامپ-ونس» برای ایران خطرناک است؛ اما آیا این ترکیب آنگونه که گفته و تصور میشود، است؟ در مطلب پیشرو بیشتر درباره او نگاههای سیاسیاش میخوانیم.
قبس زغفرانی: «دونالد ترامپ»؛ نامزد ریاستجمهوری آمریکا، چندیپیش «جی دی ونس»؛ سناتور جمهوریخواه «اوهایو» را بهعنوان معاون خود انتخاب کرد؛ نامی که جنجالهای گستردهای را چه در داخل و چه خارج آمریکا بهدنبال داشت؛ چون «ونس» پیشتر از مخالفان سرسخت «ترامپ» بود؛ تاجاییکه در کتابش که با استقبال و موفقیت چشمگیر نیز مواجه شد، او را «احمق، نادان و مضحک» توصیف کرده بود؛ اما این، پایان کار نبود؛ «ونس» درادامه در یکی اظهارنظرهایش او را «هیتلر آمریکا» خطاب کرد! برای «ترامپ»، همه اینها گذشتهای بود که میشد از آنها چشمپوشی کرد بهویژهآنکه «ونس» پس از شکست در آخریندور انتخابات، موضع خود را تغییر داده و در کنار رئیسجمهوری سابق ایستاده بود. پاسخ سؤالات درباره چرایی این انتخاب ازسوی «ترامپ» را میتوان در مصاحبه «جو بایدن» رئیسجمهوری آمریکا با خبرنگاران یافت؛ آنجاییکه درباره دلایل این انتخاب گفت: «او کپی «ترامپ» است». این دقیقاً همانچیزیستکه «ترامپ» واقعاً دنبال آن است. «ونس» میگوید که «بهتدریج متوجه شده که مخالفت او با رئیسجمهوری سابق ریشه در سبک دارد نه ماهیت»؛ سپس به «رسانههایی که حقایق را در دوره «ترامپ» تحریف میکردند، حمله و بهشدت از آنها انتقاد کرد» و درادامه نیز بنابر اقتضای شرایط مواضع همسو با «ترامپ» و «تندی» اتخاذ کرد، بهعنوانمثال در یکی از موضعگیریهایش گفته بود «اگر معاون رئیسجمهوری بود، نتایج انتخابات 2020 را تأیید نمیکرد» و یا اینکه «تقریباً آمادهام، درهرشرایطی از «ترامپ» حمایت کنم.» باتوجهبه اظهارات «ونس» میتوان اینگونه نتیجه گرفت که «ترامپ»، «ونس» را به معاونت خود انتخاب کرد تا آنچه را که «مایک پنس» در 6 ژانویه هنگام حمله به کنگره انجام نداده بود، وی انجام دهد و بهگفته «جین اومالی دیلون»؛ رئیس ستاد انتخاباتی جو بایدن، «ونس» تقریباً آماده است درهرشرایطی و بههرقیمتی از «ترامپ» حمایت کند. بههمینمنظور، «ونس» تلاش برای ترور «ترامپ» را فرصتی یافت تا تأکید کند، درحمایتاز «ترامپ» حتی از مواضع اعلامشدهاش نیز فراتر خواهد رفت و درزمانیکه صحنه سیاسی آمریکا پس از این حادثه بسیارملتهب و متشنج بود، در حساب رسمیاش در پلتفرم ایکس (توئیتر سابق) نوشت: «سخنرانی مبارزات انتخاباتی بایدن مستقیماً موجب سوءقصد به رئیسجمهوری ترامپ شد». البته «ونس» بهاینحد هم اکتفا نکرد بلکه پشتپرده همه تلاشش را بهکار برد تا ثروتمندان و میلیاردرهای آمریکایی را به حمایت گسترده مالی از «ترامپ» راضی کند. او به سازماندهی کمپین جمعآوری کمکهای مالی در منطقه خلیج در ماه ژوئن بهمیزبانی دیوید ساکس و Chamath Palihapitiya سرمایهگذاران بزرگ آمریکایی پرداخت. ازسویی، درحالیکه نظرسنجیها نشان میدهد، «ترامپ» در انتخابات سال 2016 توانسته بود 61درصد آرای کهنهسربازان آمریکایی را ازآنخود کند، این حمایت در انتخابات سال 2020 کاهش یافت و به 54درصد رسید. این کاهش هفتدرصدی در انتخابات آمریکا بسیار حائزاهمیت است چون باعث شد «ترامپ» 81هزار رأی را در ایالت کیستون، 155هزار رأی را در میشیگان و 21هزار رأی را در ایالت ویسکانسین از دست بدهد؛ بنابراین اگر «ترامپ» درایندور از انتخابات این هفتدرصد آرای ازدسترفته میان کهنهسربازان آمریکایی را باردیگر ازآنخود میتواند بهراحتی پیروزی در دو ایالت ویسکانسین و میشیگان را بهدست آورد و اختلاف آرا در ایالت پنسیلوانیا و دیگر ایالتهای دارای اختلاف را بهحداقل برساند و این «ترامپ» را وادار میکرد تا «ونس» را انتخاب کند. درواقع انتخاب «ونس» توسط «ترامپ» انتخابی بسیاردقیق و حسابشده بود. پس «ونس» که در یگان تفنگداران دریایی آمریکا خدمت کرده بود و در کتابش Hillbilly Elegy از خاطراتش طی خدمت دراینیگان صحبت کرده بود، میتواند بهعنوان یک کهنهسرباز بهزبان کهنهسربازان سخن بگوید و تلاش کند بیشترین آرا کهنهسربازان در آن ایالتها بهدست آورد و دراینمیان «ترامپ» بسیار امیدوار است که «ونس» موفق به اینامر شود. «ونس» در سال 2005 بهعنوان سرباز در عراق خدمت کرده بود بنابراین خود یک «کهنهسرباز» است لذا بهاعتقاد «کهنهسربازان» او میفهمد پوشیدن لباس نظامی در یک منطقه جنگی بهچهمعناست. او مخالف ورود نیروهای آمریکایی به هر نبرد و درگیریست و خواهان توجه دولت به کهنهسربازان است؛ پس ناظرانی که روند انتخاب «ترامپ» را دنبال میکنند، اقدام وی در انتخاب این سناتور جوان 39ساله بهعنوان معاون را اقدامی هوشمندانه توصیف میکنند. کسانی هستند که میگویند «ترامپ» میخواست با ورود «ونس» به کاخ سفید بهعنوان دستیارش، رویکرد خود را در حزب جمهوریخواه تثبیت کند و انگیزهای قوی برای ادامه جنبش MAGA بهعنوان میراث سیاسیاش تا دوره ریاستجمهوریاش ایجاد کند. دراینمیان اظهارات «ونس» نشان میدهد که وی به مواضع «ترامپ» درمورد برخی مسائل مانند سقطجنین، کنترل مرزها و رابطه با کشورهای متحد و متخاصم آمریکا پایبند است و هردو اشتراک دیدگاه دارند. پسازاینکه «ونس» اظهار داشت اهمیتی به آنچه در اوکراین اتفاق میافتد، نمیدهد و درباره آنچه در اوکراین رخ میدهد، تردید نشان داد و حتی خواستار لغو تحریمها علیه روسیه شد، روزنامه واشنگتنپست این سؤال را مطرح کرد که رویکرد حزب جمهوریخواه تاچهاندازه از زمان ریاستجمهوری رونالد ریگان، جورج اچ دبلیو بوش و جورج دبلیو بوش تغییر کرده و از مواضعش دور شده است؟ «جی دی ونس» در دوم اوت ۱۹۸۴، در میدلتاون ایالت اوهایو بهدنیا آمد. وی در کتاب خاطراتش Hillbilly Elegy که سال ۲۰۱۶ منتشر شد، کودکیاش را سرشار از فقر و آزارواذیت توصیف کرده و گفته است پدرومادرش خیلیزود از هم جدا شدند. پس از اینرویداد، او و خواهرش سالهای زیادی را با مادربزرگشان زندگی کردهاند. او بعد از فارغالتحصیلی از دبیرستان، به نیروی دریایی آمریکا میپیوندد و در زمان حمله آمریکا به عراق، دراینکشور خدمت کرده است. همچنین در دانشگاه ییل حقوق خوانده و همانجا با «اوشا»؛ همسر هندیتبارش آشنا شده است. عمر حضور رسمی او در دنیای سیاست چندان طولانی نیست. «ونس» کمتر از دوسالقبل وارد سنا شد. او یک سرمایهگذار و تاجر است که از لزوم حمایت از استارتآپها میگوید. وی در سال ۲۰۲۲ و درحالیکه در جریان انتخابات درونحزبی هم از سایر رقبای خود عقب بود، با حمایت «ترامپ» ناگهان رشد کرد و توانست با تبدیلشدن به نامزد جمهوریخواهان در انتخابات سنا در اوهایو، تیم رایان، سناتور دموکرات این ایالت را شکست دهد و در ژانویه ۲۰۲۳ وارد سنا شود. «ونس» یکی از حامیان سرسخت اسرائیل است. وی بارها بایدن را متهم کرده که دست اسرائیل را برای اقدامات لازم و ضروری برای تأمین امنیتش و دفاعازخود بسته است. سناتور «ونس»، اسرائیل را «یکی از مدرنترین و پویاترینها نظامها در جهان» مینامند. وی بهشدت مدافع ادامه جنگ در غزه و مخالف اعمال فشار دولت بایدن بر اسرائیل برای پایاندادن به جنگ است. «ونس» در سخنرانی اخیر خود در اوایل خرداد در مؤسسه کوئینسی از «دین» بهعنوان یکی از دلایل حمایت بسیاری از آمریکاییها از اسرائیل یاد کرده و گفته آمریکا «بزرگترین کشور با اکثریت مسیحی در جهان» است و بهاعتقاد مسیحیان، زندگی و مرگ و رستاخیز عیسی مسیح در اسرائیل و کرانه باختری رخ داده است، بنابراین، سیاست خارجی آمریکا نمیتواند اینمنطقه را نادیده بگیرد. «ونس» همچنین از مخالفان ارسال کمک به اوکراین است. نگاه «ونس» در قبال اروپا هم میتواند شایان توجه باشد؛ او میگوید: «فکر میکنم، اروپا واقعاً باید از خواب بیدار شود. شما در جنگها با تولید ناخالص داخلی، یورو یا دلار پیروز نمیشوید، شما برای پیروزی در جنگ به سلاح نیاز دارید و غرب به اندازه کافی سلاح نمیسازد. فکر نمیکنم ما باید از ناتو خارج شویم و آمریکا نگاه به شرق داشته باشد»؛ رویکردی که مشابه دیدگاههای دونالد «ترامپ» در قبال ناتو و همچنین جنگ روسیه و اوکراین است. دیدگاههای او در قبال سیاستهای تهران نیز تندوتیز است اما او جزو آندسته جمهوریخواهانی نیست که تمایلی به جنگ با ایران داشته باشد. «ونس» پیشازاین در مصاحبهای گفته بود اگر ایران به آمریکا حمله کند، باید پاسخ بدهیم؛ اما حمله به ایران یک اشتباه بزرگ است. از «ونس» در آبان ۱۴۰۲، در برنامه Face the Nation که از شبکه سیبیاس پخش شد، سؤال شد آیا حمله به ایران را تأیید میکند یا خیر؟ گفت: «درحالحاضر؟ قطعاً نه. بهنظرم باید سعی کنیم اوضاع را آرام کنیم. البته باید خطوط قرمز داشته باشیم. اگر ایرانیها به نیروهای آمریکایی حمله کنند ... اگر آنها نقش تشدیدکننده در درگیری داشته باشند، ما باید آماده پاسخگویی باشیم». او طرفدار پروپاقرص خروج «ترامپ» از برجام بهحساب بود و مذاکره بر سر توافق هستهای با ایران را بهنفع آمریکا نمیداند. او یکی از منتقدان تلاشهای دیپلماتهای جو بایدن برای ادامه گفتگوها با تهران است. «ونس» همسویی کامل خود را با سیاستهای «ترامپ» در حوزه سیاست خارجی اعلام کرده و درمصاحبهبا فاکسنیوز گفته بود: «ترامپ بود که داعش را شکست داد درحالیکه بایدن فقط مجوز بمبارانهای کوچک ضعیف را صادر کرده است»؛ که اشارهای به کارزار آمریکا علیه انصارالله یمن دارد. وی در مصاحبه خود با فاکسنیوز طرفدار بمبارانهای سنگینتر علیه گروههای موردحمایت ایران نظیر انصارالله در یمن شده است. «ونس» دراینمصاحبه با ستایش از «ترامپ» برای ترور سردار شهید «قاسم سلیمانی»؛ فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، در سال ۲۰۲۰ گفت: «اگر قرار است ایرانیها را بکوبیم، باید محکم بزنیم». او عادیسازی روابط بین اسرائیل و عربستان را نیز «پاسخی مناسبی به خطر ایران» میداند. فارس