طبیعت شعله‌ور!

رئیس‌جمهوری آمریکا گفت که آتش‌سوزی‌های جنگلی در لس‌آنجلس گسترده، ویرانگر و بدترین از نوع خود در تاریخ کالیفرنیا بوده است. جو بایدن هنگام تشکیل جلسه ویژه مقامات ارشد دولت در کاخ سفید افزود: مردم در لس‌آنجلس «با یک کابوس مواجه شده‌اند» و از آتش‌نشانانی که به‌گفته او برای مقابله با آتش به درون شعله‌های آتش دویده بودند، به‌عنوان «قهرمان» ستایش کرد. به‌گزارش فرانس ۲۴؛ رئیس‌جمهوری آمریکا که چندروز تا پایان دولت او باقی مانده، سفر خود به رم را که برای پنجشنبه برنامه‌ریزی شده بود لغو کرد تا هماهنگی واکنش دولت به آتش‌سوزی‌هایی را که دست‌کم 16 کشته برجا گذاشته است، انجام دهد. وی گفت که به‌درخواست گاوین نیوسام؛ فرماندار دموکرات کالیفرنیا دولت فدرال ۱۰۰‌درصد هزینه‌های مقابله با فاجعه را برای ۱۸۰‌روزاول، پوشش خواهد داد. این واقعه را بهانه‌ای کردیم تا کمی درمورد آتش‌سوزی در طبیعت و ازبین رفتن درختان در حلقه‌ شعله‌های آتش بگوییم. بازخوانی دو گزارش نه‌چندان قدیمی دراین‌زمینه به‌مثابه تکرار یک زنگ هشدار است. 76هزار مورد! رقمی وحشت‌آفرین از آتش‌سوزی‌های رخ‌داده در جنگل‌های آمازون؛ آن‌هم تنها از ابتدای سال جاری میلادی تاکنون که نشان از افزایش بیش از 80درصدی این اتفاق تلخ نسبت به سال 2018 دارد ... گزارش اخیر «مؤسسه ملی تحقیقات فضایی برزیل» (INPE) با چنین جمله‌ای آغاز می‌شود و درادامه هشدار می‌دهد که این عدد حتی تا پایان سال، بیشتر هم خواهد شد. مقاله منتشره به‌تاریخِ 29 آگوست 2019 نشریه National Geographic دراین‌باره آورده: معمولاً در بازه زمانی جون تا دسامبر که حوضه جنوبی آمازون خشک می‌شود، وقوع آتش‌سوزی‌ها به یک نگرانی بزرگ در این جغرافیا تبدیل می‌شود که البته بیشتر آنها نیز منشاء انسانی دارند؛ به‌ویژه در روند پاک‌سازی زمین‌ها برای شروع فعالیت‌های کشاورزی ... آن آلنکار؛ مدیر واحد علمی «مؤسسه تحقیقات زیست‌محیطی آمازون» (IPAM) می‌گوید: «اگرچه این اتفاق‌ها (آتش‌سوزی‌ها) مخرب و ویران‌کننده هستند؛ اما علت اصلی و پایه آنها، شوک‌آورتر است. عمده‌دلیل آن نیز به جنگل‌زدایی بازمی‌گردد؛ مستندات تأسف‌بار می‌گویند که تقریباً 65درصد این جاذبه‌های سبز را در سالیان گذشته از بین برده‌ایم». 

روث دی‌فریس؛ کارشناس توسعه پایدار در «دانشگاه کلمبیا» می‌گوید: «در 2019 میزان آتش‌سوزی‌ها در سرتاسر آمازون بیشتر از کل موارد روی‌داده از سال 2010 به‌این‌سو بوده که درگیر خشک‌سالی بودند. مثلاً طی هفته گذشته، حدود 18هزارکیلومترمربع از جنگل‌های باران‌خیز استوایی دچار حریق شدند؛ یعنی تنها اندکی کوچک‌تر از وسعتِ نیوجرسی!» وی می‌گوید که سهم عامل انسانی در این آتش‌افروزی‌ها بسیاربالاست؛ بسیاری از اراضی، با هدف پاک‌شدن از هرگونه پوشش گیاهی اضافی به‌منظورِ گسترش زمین‌های مخصوص زراعت، به‌آتش کشیده می‌شوند. کشاورزان و صاحبان مزارع، ابتدای هرسال با رهاکردن دام‌ها دراین‌مناطق، به‌نوعی به پاک‌سازی آنجاها می‌پردازند؛ سپس، با بستن مبادی آبی و روش‌های دیگر، هرآنچه باقی مانده را خشک می‌کنند تا بتوانند درختان ناتوان‌شده را قطع کرده و با آتش‌زدن بقایای پوشش به‌جامانده، وسعتی بیشتر را آماده زراعت کنند.
مجموعه انتشاردهنده «مقالات آکادمی ملی علوم ایالات متحده آمریکا» موسوم به PNAS عنوان کرده که روند جنگل‌زدایی آمازون، در اواخر 1990 و اوایل 2000 به‌اوجِ‌خود رسید. در بدترین حالت از این رویداد، سالانه بیش از 25هزارکیلومترمربع از وسعت جنگل‌ها کاسته و به زمینی برای کشت سویا و گندم یا محلی برای چرای گاوها تبدیل می‌شود. ازسویی، گاهی بلایای طبیعی هم به این روند، سرعت و شدت می‌بخشند؛ مثلاً در سال‌های 1998 و 2005، هم‌زمانی وقوع پدیده ال‌نینو، به‌شکلی قابلِ‌توجه حجم آتش‌سوزی‌ها و خشک‌شدن‌های این منابع طبیعی را افزایش داد. البته گاه تلاش‌هایی درجهتِ بهبود وضعیت این منبع غنی جهانی صورت گرفته است؛ مثلاً در نیمه سال‌های 2000 بود که فشارهای هماهنگ بین‌المللی بر دولت برزیل،‌ منجر به تغییر در مدیریت جنگل و زمین‌های کشاورزی این کشور شد و نتیجه اینکه، میزان جنگل‌زدایی در این جغرافیا، در سال 2012 به کمتر از 80درصد از متوسط نرخ سال‌های 1995 تا 2006 رسید. ماجرا داشت خوب پیش می‌رفت؛ تااینکه سال گذشته با انتخاب رئیس‌جمهوری جدید برزیل؛ یعنی ژائیر بولسونارو، دوباره همه‌چیز سمت‌وسویی منفی گرفت؛ وی وعده داد که به کشاورزی در این کشور بیش‌ازپیش توجه و با افزایش فعالیت‌های این‌بخش، راه را برای توسعه بیشتر برزیل در منطقه هموار کند؛ مسئله‌ای که نگرانیِ جمعیِ بسیاری دانشمندان، رهبران بومی و طرفداران محیط زیست را درموردِ افزایش دوباره نرخ تخریب جنگل‌های آمازون درپی داشت. حالا به‌نظر می‌رسد که این نگرانی، با کاهش حمایت‌های زیست‌محیطی دولت تحتِ‌رهبری بولسونارو کاملاً بجا بود.
اوایل تابستان بود که INPE درباره احتمال وقوع سریع‌تر و شدیدتر جنگل‌زدایی در آمازون به‌نسبتِ سال 2018 هشدار داد؛ طبق گزارش این مجموعه؛ طی ماه‌های آپریل، مای و جون، برزیل با بیش از 18هزارکیلومترمربع از جنگل‌های خود خداحافظی کرد که این میزان درمقایسه‌با سال 2018، افزایشی 25درصدی را نشان می‌دهد. مسئله مهم در نابودی جنگل‌های آمازون به‌علتِ آتش‌سوزی، این‌است‌که به‌رغمِ وجود عوامل طبیعی؛ انسان‌ها نیز در آن دست دارند و البته این دو را می‌توان در شکل ظاهری از هم تفکیک کرد؛ یعنی می‌توان گفت که کدام آتش‌سوزی‌ها توسط عامل انسانی صورت گرفته. داگ مورتون؛ مدیر آزمایشگاه علوم زیست‌کره در مرکز پروازهای فضایی «گادِرد» متعلق به مجموعه بزرگ «ناسا» می‌گوید: «محققان به‌راحتی براساسِ ترکیبات، شکل و حجم دودی که دراثرِ این سوختن‌ها وارد هوا می‌شود، می‌توانند بگویند که ناشی از یک واقعه طبیعی‌ست یا انسان در آن نقش داشته و البته هردویِ آنها به‌میزانی قابلِ‌توجه متریال‌های آسیب‌زایی را به دل اتمسفر می‌فرستند». به‌گفته او؛ در آتش‌سوزی‌های اخیر جنگل‌های آمازون، هردو ماجرا دیده می‌شود و این تأسف‌بار است که انسان با خودخواهی‌هایش، به چنین فاجعه‌ای شدت ببخشد. این دانشمند ادامه می‌دهد: «در بررسی‌هایی که تاکنون با تصویربرداری‌های ماهواره‌ای انجام شده؛ به این رسیده‌ایم که نقش عامل انسانی در اتفاق اخیر، بسیار بیشتر از روند جنگل‌زدایی متأثر از خشک‌سالی‌ست؛ مانند آنچه در سال‌های 2005 و 2010 شاهد بودیم». به‌گفته او؛ آنچه افرادی‌که این اتفاق را سبب می‌شوند، نمی‌دانند این‌است‌که با وقوع مجدد ال‌نینو در ماه‌های آتی دراین‌منطقه، به عوارض این رویداد وسعت بیشتری می‌بخشند و به دستانِ ویرانگرِ این چرخه آب‌وهوایی، کمک می‌کنند.
آنچه باعث نگرانی بیشتر دانشمندان شده، احتمال سرایت آتش به نواحی سالم و بکر جنگل‌هاست؛ شناسایی این موارد هم به‌سادگی حتی با وجود ماهواره‌های دقیق و قدرتمند، امکان‌پذیر نیست؛ زیرا پوشش انبوه منطقه، مانع از نشت اطلاعاتی می‌شود که در زیر درختان پرتعداد و پرشاخ‌وبرگ درجریان است؛ این‌درحالی‌ست‌که بسیاری‌مواقع، آتش از سطحی‌ترین حالت و نزدیک‌ترین فاصله با کف جنگل و کُند به‌پیش می‌رود؛ به‌طوری‌که ممکن است روزانه فقط چندصدمتر پیشروی کند. عمق این اتفاق بد زمانی برای‌مان مسجل خواهد شد که بدانیم درکنارِ همه اینها؛ گونه‌های نازک‌پوستِ درختان بخشی بزرگ از جنگل‌های آمازون، آن قدرت، سازگاری و آمادگی لازم برای رودررویی با شعله‌ها و مقاومت برابر آتش را ندارند؛ درست برعکسِ آنچه درموردِ درختان نواحی غرب آمریکا یا مدیترانه شاهدیم که به‌مرور درمواجهه‌با آتش‌سوزی‌های مکرر، تکامل یافته‌اند.
شبکه خبررسانی The Verge در گزارشی مفصل به‌تاریخِ 28 آگوست 2019 درخصوصِ آتش‌سوزی‌های اخیر جنگل‌های آمازون آورده است: محلی‌ها به آن، Slash-and-Burn می‌گویند و کارشناسان برایش عنوانِ «زمین‌سوزی» را برگزیده‌اند؛ یکی از روش‌های کشاورزی بدوی که طی آن، با بریدن و سوزاندن گیاهان جنگلی، قطعه زمینی برای کشاورزی آماده می‌شود. ازآنجاکه چوب مُرده، بهتر از چوب زنده می‌سوزد؛ دراین‌روش، در آغاز فصل خشکی، در تنه درختان، با تیشه و تبر شکاف‌های عمیقی ایجاد می‌کنند و بعد از چندماه که درخت مرده یا نیمه‌مرده شد، آن‌را می‌سوزانند. حدود هفت‌درصد از جمعیت کره خاکی، از این روش برای گسترش زمین‌های زراعی بهره می‌برند؛ رقمی اندک در مقابل جامعه‌ای که از عواقب آن، متضرر خواهند شد. البته همه این ماجرا جهتِ افزایش محصولات کشاورزی نیست؛ بخشی‌ازآن به توسعه صنعت دام‌پروری نیز برمی‌گردد. وقتی در خبرها می‌خوانید که برزیل، بیشترین میزان صادرات گوشت گاو و گوساله را در جهان دارد؛ تابه‌حال فکر کرده‌اید که دام‌پروران آن، گله‌های خود را کجا به چرا می‌برند؟ مسئله دیگر اینکه وقتی پای منفعت اقتصادی درمیان باشد، نیاز به تولید بیشتر یا به‌اصطلاح عرضه فراوان‌تر نیز حس می‌شود؛ اینجاست که سیستم سرمایه‌داری وارد عمل می‌شود و یک فعالیت کوچک‌مقیاس کشاورزی سنتی را به یک پروژه عظیم صنعتی بدل می‌کند؛ نتیجه‌اینکه سوزاندن به‌روش مرسوم و قدیمی دیگر جوابگو نیست و پای تکنیک‌های مدرن، به این ورطه باز می‌شود؛ به‌تبع، دی‌اکسید کربن بیشتری خواهیم داشت و انتشار گازهای گلخانه‌ای افزایش می‌یابد. دراین‌باره کاتلین استوف؛ هماهنگ‌کننده مرکز آتش‌نشانی «دانشگاه واخنینگن» (WUR) در هلند می‌گوید: «جنگل‌ها می‌سوزند تا علاقه‌مندانِ به خوردن گوشت قرمز، میزان بیشتری از ماده غذایی محبوب خود داشته باشند!» پائولو آرتوکسو؛ استاد فیزیک اتمسفر در «دانشگاه سائوپائولو» نیز در مصاحبه با مجله Science تصریح می‌کند: «بی‌شک، بخشی عمده از این آتش‌سوزی‌ها با هدفِ جنگل‌زدایی صورت گرفته؛ چراکه عمده نواحی درگیر حریق، درست در امتداد زمین‌های کشاورزی بوده و کاملاً محرز است که می‌خواهند به این اراضی وسعت ببخشند. در امر توسعه کشاورزی، جنگل‌ها موی دماغ هستند؛ پس باید آنها را از سر راه برداشت!»
اگر به گزارش خبری نهم اکتبر 2018 نشریه Guardian رجوع کنیم؛ خواهیم دید که ژائیر بولسونارو؛ رئیس‌جمهوری 64ساله برزیل چگونه در وعده‌های انتخاباتی خود، به برداشتن محدودیت‌های مرتبط با جنگل‌زدایی غیرقانونی و پرورش دام در مراتع و معدن‌کاری در این کشور تأکید داشت. هنگامی‌که چندروزبعد و در ۲۸ اکتبر همان‌سال، در برابر رقیب چپ‌گرای خود فرناندو حداد، به پیروزی دست یافت؛ بسیاری از ان‌جی‌اُ‌های حامی محیط زیست، نسبت به سیاست‌های طولانی‌مدت وی در قبال آمازون، موضع گرفتند و خواستار عقب‌نشینی وی از اجرایی‌شدن این تصمیمات شدند؛ اما وی از تعهداتش پا پس نکشید و امروز، نتیجه پافشاری‌های وی بر یک شعار اشتباه تحتِ‌عنوان «بازکردن مسیر توسعه از میان جنگل‌های آمازون» را شاهدیم. بنا به‌گزارش چهارم آگوست 2019 مجله Science؛ او حتی مدیر مؤسسه ملی تحقیقات فضایی کشورش را به‌دلیلِ اختلافِ‌نظر درباره انتشار داده‌هایی که نشان‌دهنده سرپیچی شدید او و دولت راست‌گرایش از قوانین مهار جنگل‌زدایی بود، اخراج کرد. درادامه نیز ریکاردو سالس؛ وزیر محیط زیست وی در توئیتی به‌تاریخِ 20 آگوست جاری اعلام کرد: «هوای خشک، باد و گرما، دلیل گسترش این آتش‌سوزی هستند!» درحالی‌که حتی در خشک‌ترین فصل سال در برزیل نیز هیچ پدیده طبیعی به‌تنهایی نمی‌تواند عامل آتش‌سوزی اکوسیستم استوایی آمازون، در این وسعت شود. سرانجام فشارهای جهانی و البته افزایش نگرانی‌های داخلی باعث شد تا بولسونارو از 29 آگوست جاری به‌مدتِ 60روز ممنوعیت فعالیت زمین‌سوزی را در برزیل اعلام کند؛ هرچند استثنائاتی دراین‌میان وجود دارد؛ شامل افراد بومی که این‌کار را برای تأمین معاش خود انجام می‌دهند.
سؤال اینجاست که اساساً چرا مهار هرچه‌سریع‌تر آتش‌سوزی‌های آمازون تااین‌اندازه اهمیت دارد و این حجم از نگرانی دراین‌مورد از چیست؟ مقاله 24 آگوست 2019 رسانه خبری Business Insider این‌گونه پاسخ می‌دهد: آمازون به‌مثابه ریه‌های زمین عمل می‌کند و پاک‌سازی هوا از دی‌اکسید کربن را در ابعادی وسیع انجام می‌دهد. دروس پایه علوم در دبستان به ما آموزش داده که درختان و گیاهان، طی فرایند «فتوسنتز»، دی‌اکسید کربن جاری در محیط را گرفته و اکسیژن به ما تحویل می‌دهند. جنگل‌های آمازون به‌تنهایی بین شش تا 20درصد اکسیژن اتمسفر کره خاکی را تأمین می‌کند؛ دلیل تفاوت اعداد این‌است‌که بررسی‌ها دو نتیجه متفاوت را نشان داده‌اند. مایکل مان (با کارگردان مطرح سینما و سازنده آثاری همچون «مخمصه» و «وثیقه» اشتباه نشود) و جاناتان فولی این میزان را در نتیجه آزمایشات خود، شش‌درصد ثبت کردند؛ اما گزارش مجموعه غیرانتفاعی Amazon Watch در اوکلند (کالیفرنیا؛ آمریکا) آن‌را نزدیک به 20درصد تخمین زد. محققان محاسبه کرده‌اند که آمازون بیش از 140میلیاردتن دی‌اکسید کربن را می‌بلعد و در خود نگه می‌دارد؛ معادل میزانی که بشر به‌مدتِ 14دهه در فضا انتشار می‌دهد. البته بعضی از دانشمندان نیز نگاهی متفاوت به این ماجرا دارند و اظهاراتی این‌چنینی را مبالغه‌آمیز می‌دانند. مثلاً مقاله‌ای که 28 آگوست 2019 در رسانه IFL Science به‌چاپ رسیده؛ از قول اسکات دنینگ (دانشمند هواشناسی و استاد علوم جوی در دانشگاه ایالتی کلرادو) آورده است: «حتی اگر تمام مواد آلی روی زمین به یک‌باره بسوزند، کمتر از یک‌درصد اکسیژن جهان مصرف می‌شود. درواقع، مقدار کافی اکسیژن در هوا وجود دارد و میلیون‌هاسال طول می‌کشد تا به بن‌بست اکسیژن برسیم. کمااینکه بخش اعظمی از این اکسیژن، توسط تنفس موجودات زنده؛ یعنی صفی طولانی و باورنکردنی از حشرات، قارچ‌ها و باکتری‌های موجود در طبیعت تأمین می‌شود و جنگل‌ها، تنها بخشی از این پروسه هستند».
بااین‌همه نمی‌توان نقش مؤثر و حیاتی جنگل‌های بارانی را در سلامت چرخه زیست نادیده گرفت یا انکار کرد. اختلال در چرخه کربن، تنها بخشی از مصیبتی‌ست که نبود پوشش‌های گیاهی انبوه به‌دنبال دارد. این، همه ماجرا نیست؛ گزارش 2018 انستیتو منابع طبیعی جهان (WRI) مستقر در واشینگتن اشاره دارد که جنگل‌زدایی مناطق استوایی می‌تواند چرخه آب را چنان مختل کند که کشاورزی در نیمی از جهان با تهدید جدی مواجه شود. درواقع، آمازون نقشی کلیدی در الگوی بارش باران دارد؛ زیرا رطوبتی که در پوشش گیاهی آن به‌دام می‌افتد، در قالب ابرهای باران‌زا به دوردست‌ها نیز سفر می‌کنند. مدل‌های اقلیمی ثابت کرده‌اند که رطوبت جنگل‌های آمازون، بر بارندگی‌های سرتاسری آمریکا اثر می‌گذارند؛ به‌طوری‌که اگر این جنگل‌ها به‌کلی نابود شوند، میزان بارندگی‌ها در تگزاس تا 25درصد، سیِرا نوادا تا 50درصد و سواحل شمالِ‌غربی ایالات متحده تا 20 درصد کاهش خواهد یافت. دامنه این اتفاق می‌تواند حتی روی تأمین گندم کافی برای تهیه نان‌های مصرفی در هند و چین هم تأثیر منفی بگذارد.
کارلوس کوئیزیدا؛ دانشمند مؤسسه ملی تحقیقات آمازون (NIMR) در برزیل، در مقاله‌ای منتشره به‌تاریخِ 21 فوریه 2018 در مجله Science آورده که وقتی جنگل‌های گرمسیری نابود شوند، مناطقی که محل استقرار آنها بوده تبدیل به «ساوانا» (گرم‌دشت که عمده آنها در آفریقا وجود دارد) می‌شود؛ علفزارهای گرمسیری و نیمه‌گرمسیری ناحیه مداری، عموماً با درختان و درختچه‌های پراکنده، به‌صورتِ تک‌پایه‌ای یا گروهی. به‌عبارتی، این مناطق دیگر هرگز نمی‌توانند از نو تشکیل یا ترمیم شوند. سوزاندن درختان آمازون درواقع، رهاکردن حجمی معادل میلیاردهاتن کربن است که مدت‌هاست در دل آنها ذخیره شده؛ فرار از چنین فاجعه آب‌وهوایی نیز غیرممکن خواهد بود. آمازون همچنین در جریان اقیانوس‌ها نیز نقشی اساسی دارد؛ به‌طوری‌که رودخانه جاری دراین‌منطقه بیش از 15درصد آب شیرینی که وارد اقیانوس‌ها می‌شود را تأمین می‌کند. باید بدانید که تعادل در املاح شور و شیرین آب، به تنظیم جریان اقیانوس‌ها کمک می‌کند؛ این مسئله، بر بهبود کیفیت هوا در سرتاسر زمین نیز تأثیرگذار است. در گزارش 19 جولای 2018 سایت Futurity که به انتشار اخبار و مطالعات علمی می‌پردازد؛ آمده که چگونگی این تأثیر بر سیستم پیچیده آب‌وهوایی، هنوز بر دانشمندان شناخته نشده اما می‌دانند که چون رودخانه بزرگ آمازون، حاوی و حامل زباله‌های طبیعی جنگلی‌ست و آنها را به دل آتلانتیک می‌ریزد، حجمی قابلِ‌توجه از فیتوپلانکتون‌ها را در اعماق این اقیانوس سیر می‌کند و آتش‌سوزی‌های جنگلی دراین‌منطقه می‌تواند این چرخه طبیعی تغذیه را مختل کند؛ زیرا پایه زنجیره غذایی اقیانوس به‌هم می‌ریزد.
مرکز محیط زیست جهانی (GEF) در مقاله‌ای عنوان کرده است که آمازون، خانه دستِ‌کم 10درصد از تنوع زیستی شناخته‌شده جهان را تشکیل می‌دهد؛ این‌درحالی‌ست‌که هر دو یا سه‌روز یک‌بار، گونه‌هایی جدید دراین‌منطقه اعجاب‌آور کشف می‌شود. باید توجه داشت که بخش عظیمی از این گونه‌ها متعلق به جنگل‌های آمازون هستند که اینچنین تأسف‌بار به‌دستِ انسان درحالِ‌نابودی‌ست. گفتنی‌ست که اساساً بیش از 40درصد جنگل‌های بارانی به‌جامانده روی کره خاکی هم در آمازون یافت می‌شود. بنابراین، بخش زیادی از تنوع زیستی هم در خطر جدی هستند. توماس لوئیجی؛‌ اکولوژیست 76ساله معروف به «پدرخوانده تنوع زیستی» که عضو ارشد بنیاد سازمان ملل و استاد دانشگاه در بخش علوم و سیاست محیط زیست «دانشگاه جورج میسون» و مشاور ارشد تنوع زیستی «بانک جهانی» نیز هست؛ می‌گوید: «هر گونه‌ای در جهان به‌مثابه یک سیستم خارق‌العاده بیولوژیکی‌ست که پتانسیل دگرگونی را دارد و این مسئله، چرخه نظام‌مند طبیعت را این‌چنین حیرت‌آور و تماشایی ساخته است. ازبین‌رفتن هریک‌ازآنها بی‌شک در این روند، آسیب‌زاست». به‌واقع هرچه این آتش‌سوزی‌ها گسترده‌تر می‌شود، از حجم این ثروت غنی کاسته می‌شود؛ ثروتی که جایگزینی برایش نیست و نخواهد بود. در مقاله 24 آگوست 2019 رسانه خبری Business Insider از قول وی آمده که در ساخت داروهای ضدسرطان، از گیاهان آمازون استفاده می‌شود و حتی اولین داروی ضدمالاریا تحتِ‌عنوان «کینین» (Quinine) نیز از دل گیاهان همین جنگل به‌دست آمده است. بااین‌حال، دانشمندان معتقدند که تاکنون تنها موفق به کشف و استفاده از پنج‌درصد پتانسیل درمانی گیاهان جهان؛ ازجمله گیاهان بومی آمازون شده‌اند.
پس چرا کسی کاری نمی‌کند؟ خب؛ این‌گونه نیست؛ درواقع، باید توجه داشت که مهار آتشی با چنین وسعتی، کاری دشوار است؛ پائولو باروسو؛ مدیر کمیته کنترل حریق جنگل‌های ملی برزیل (MFC) در مصاحبه‌ای با The Verge به‌تاریخِ 28 آگوست 2019 عنوان کرد: «ماجرا به‌آن‌سادگی که فکر می‌کنید، نیست و با پدیده‌ای پیچیده مواجهیم؛ تابه‌امروز بیشتر از 10هزار و 400 نیروی آتش‌نشان در محدوده‌ای به‌وسعتِ 5.5میلیون‌کیلومترمربع مشغول فعالیت هستند و سعی در نفوذ به نقاطی دارند که به‌معنایِ واقعی کلمه صعب‌العبور هستند». اینها را متخصصی می‌گوید که تجربه سه‌دهه مهار آتش‌سوزی‌های مختلف را در «ماتو گروسو» (از ایالت‌های غربی برزیل؛ هم‌مرز با بولیوی) دارد. وی می‌گوید: «برای مقابله با چنین پدیده شومی، نیاز به تجهیزات و زیرساخت‌های بیشتری داریم. از کمبود امکانات همین‌قدر بگویم که در سرتاسر آمازون، 778 شهرداری وجود دارد اما تنها 110تای آنها دارای بخش آتش‌نشانی هستند». بااین‌تفاسیر باید دید که آیا آمازون می‌تواند بعد از چندهفته، از شعله‌های آتش جان سالم به‌در ببرد یا متحمل خسارات بیشتری خواهد شد؟