فیلمهایی که پیش از مرگ باید ببینید!
متروپُلیس
«متروپلیس» فیلمیست صامت محصول ۱۹۲۷ بهکارگردانیِ «فریتز لانگ» که در سبک علمی-تخیلی و بهشیوه اکسپرسیونیسم آلمانی در دوره باثبات جمهوری «وایمار» ساخته شده است. فیلمنامه آن در سال ۱۹۲۴ نوشته شد. ساخت این فیلم سیاهوسفید در زمان خود حدود چهارمیلیون رایشسمارک هزینه دربرداشت و گرانترین فیلم دهه 20 میلادی بهشمار میآید. «متروپلیس»، یک شهر پادآرمانی در آینده را ترسیم میکُند و از این چارچوب، برای بازشکافیِ کشمکشهای اجتماعی میان کارگران و کارفرمایان که بهزعم «مارکس» و «انگلس»؛ از کشمکشهای سِرِشتینِ نظام سرمایهداریست، بهره میگیرد. این اثر، در استودیوهای «بابلسبرگ» توسط شرکت فیلمسازی «اونیورسوم (UFA)» ساخته و در ژانویه ۱۹۲۷ در «برلین» اکران شد. تماشاگران را تحتتأثیر جلوههای ویژهاش قرار داد؛ اما ازنظر تجاری چندان موفق نبود. برای اکران در سینماهای «آمریکا» تا ۸۰دقیقه کوتاه شد (نسخه اصلی آن 153دقیقه است) و بیشتر صحنههای مناقشهانگیزش همچون صحنه انکار وجود خدا، رقص در باشگاه شبانه و صحنه غرقشدن کودکان، از آن حذف شد. یک نسخه بازپیراییشده از فیلم در سال ۲۰۰۱ در «جشنواره فیلم برلین» بهنمایش درآمد و درهمانسال در فهرست «حافظه جهانی یونسکو» ثبت شد. «آلفرد ابل»، «بریگیته هلم»، «گوستاو فرولیش» و «گریته برگر» بازیگران این اثر هستند. «متروپُلیس» داستان شهریست آیندهوار در سال ۲۰۲۶ که در آن، انسانها به دو دسته «اندیشنده» و «کارگر» تقسیم شدهاند. دسته اول در برجهای مجلل بالای زمین؛ و دسته دوم در دالانهای کارخانهای زیر زمین ساکناند. زنی فرهمند (ماریا) در دهلیز زیرزمینی، درمورد حقوق ازدسترفته کارگران میگوید؛ اما آنها را ترغیب به شورش نمیکند و میگوید در انتظار ظهور یک «میانجی» بمانند. پسرِ سازنده و شهردار این کلانشهر برعکس پدرش به سرنوشت زیرزمینیان و رنجبران بیاعتنا نیست و در بازدیدی پنهانی از دنیای کارگران، شیفته «ماریا» و سخنانش میشود. دراینمیان، شهردار به مخترع بزرگ دستور میدهد «ماریا» را ربوده و به رباتی که دردستساخت دارد، چهره «ماریا» ببخشد. رباتِ ماریا-نما بهخواسته شهردار به زیر زمین رفته و کارگران را به شورش برمیانگیزد. کارگران خشمگین، درپیِ اتفاقاتی، خشم خود را متوجه این مخلوق میکنند و او را بهخاطر تهییج و ترغیبش زنده میسوزانند؛ اما پس از سوزاندنش متوجه میشوند او یک رُبات است.