فیلمهایی که پیش از مرگ باید ببینید!
طلوع
«طلوع» باعنوانِ کاملترِ «طلوع: آواز دو انسان» فیلمی صامت از «فریدریش ویلهلم مورنائو» محصول سال ۱۹۲۷ است که بهسبک درام و رمانتیک ساخته شد. «جرج اوبرایان»، «جنت گینور»، «مارگارت لیوینگستون»، «بادیل روزینگ»، «جی. فارل مکدونالد»، «رالف سیپرلی» و «جین وینتن» از بازیگرانِ این فیلمِ 95دقیقهای هستند که از روی داستانی بهنامِ «سفر به تیسلیت» بهقلمِ «هِرمَن سادِرمَن» اثر 1917 ساخته شده است. داستان درباره مردی روستاییست که فریفته زنی شهری میشود و بهاغوای او تصمیم به غرقکردن و قتل زنش میگیرد؛ اما هنگام اجرای نقشه، پشیمان میشود و با زنش، روزی عاشقانه را در شهر میگذراند. آنها در راه بازگشت دچار طوفان میشوند و مرد که زنش را گم کرده، به روستا بازمیگردد؛ غافلازاینکه روستاییان، زن را یافتهاند. زن اغواگر به شهر بازمیگردد و شبی پراضطراب، با طلوع درخشان آفتاب بهپایان میرسد ... این اولین ساخته آمریکاییِ «مورنائو» را باید یکییکی از اولین فیلمهای بلند دارای موسیقی متنِ هماهنگ و جلوههای صوتی نامید. «طلوع» برنده جایزه اسکار در سال 1929 (اولیندوره مراسم) نیز شد؛ آنهم بهخاطر ارائه تصویری منحصربهفرد و هنری. «جنت گینور» نیز اولین اسکارِ «بهترین بازیگر نقش اول زن» را برای بازی در آن دریافت کرد؛ البته او همزمان بهخاطر ایفای نقش در فیلمهای «آسمان هفتم» و «فرشته خیابانی» درآنسال نیز شایسته دریافت همین جایزه شد. بسیاری از منتقدان و کارشناسان، آنرا بهترین فیلم دوران صامت نامیدهاند. در سال 1989، یکی از 25 فیلمی بود که توسط «کتابخانه کنگره ایالاتمتحده» برای حفظ در «فهرست ملی فیلم» بهدلیل داشتن اهمیت فرهنگی، تاریخی یا زیباییشناختی انتخاب شد. آرشیو فیلم آکادمی نیز این اثر را در سال 2004 وارد فهرست خود کرد. بهروزرسانی 2007 فهرست «100 فیلم برتر آمریکایی» متعلق به «مؤسسه فیلم آمریکا» آنرا در رتبه 82 قرار داد و نظرسنجی 2012 «مؤسسه فیلم بریتانیا» ازسوی منتقدان Sight & Sound آنرا «پنجمین فیلم برتر تاریخ سینما» معرفی کرد. اگرچه نگاتیو اصلی 35میلیمتری نسخه اصلی آمریکاییِ این فیلم در آتشسوزیِ کمپانی «فاکس» (در سال 1937) از بین رفت، یک نگاتیو جدید از تنها چاپ باقیمانده، آماده و ارائه شد. باید گفت که «مورنائو» اساساً برای ساختن یک فیلم اکسپرسیونیستی در هالیوود دعوت شد و «طلوع»، محصول همین دعوت بوده؛ فیلمی ساختهشده در سبکی که از طراحی هنری تحریفشده برای جلوه نمادین استفاده میکند. طبق گزارشها؛ ارائه هالیوودیِ اینسبکِ اغراقآمیز البته کمهزینه هم نبوده و تنها برای طراحی و ساخت یکی از لوکیشنهای آن بیش از 200هزاردلار درآنزمان خرج شد؛ که در بسیاری از تولیدات بعدی کمپانیِ «فاکس» ازجمله «چهار پسر» ساخته 1928 «جان فورد» مجدداً استفاده شد.