فیلمهایی که پیش از مرگ باید ببینید!
خواننده جَز
«خواننده جاز» فیلمی از «آلن کراسلند» است که در سال ۱۹۲۷ ساخته شد و در آن، «آل جولسون» نقش اصلی را بازی کرد. این فیلم که توسط کمپانی «برادران وارنر» تولید شد، درباره یک آوازخوان مذهبیِ یهودیست که میخواهد در تالارهای موسیقی آواز بخواند؛ اما نگران دین، خانواده و آبرویش است. درایناثر که اغلب صدای آواز است، بازیگر اصلی حرف هم میزند و دراصل، «اولین فیلم ناطق سینما» بهشمار میرود. فیلم «خواننده جاز» با حضور بینظیر و تاریخیِ تماشاگران روبرو شد و همه متصدیان امر هنر هفتم دریافتند با حضور «صدا» دوران جدیدی در سینما شروع شده است. درواقع، اکران این اثر ویژه سینمایی را میتوان «آغاز عصر طلایی هالیوود» تلقی کرد. «مِی مکآووی»، «وارنر اولاند» و «یوسل روزنبلات» دیگر بازیگران اصلیاش هستند. این درامِ موزیکال، صعود تجاری سینمای صوتی را مژده داد و بهشکلی مؤثر، پایان دوره فیلم صامت را با ارائه ویتافون رقم زد؛ که شامل اجرای شش آهنگ باکلام توسط «آل جولسون» بود. اینطرح برپایه نمایشنامهای بهسال 1925 بههمیننام بهقلمِ «سامسون رافیلسون» (از داستان کوتاه «روز کفاره») اقتباس شده است. «جکی» جوانیست که از سنتهای خانواده یهودیِ خود سرپیچی میکند. پس از خواندن آهنگهای محبوب در یک کافه، توسط پدرش که خواننده سرودهای مذهبیست، مجازات شده و از خانه فرار میکند. چندسالبعد، او که اکنون خود را «جک رابین» مینامد، به یک خواننده مطرحِ جَز تبدیل شده و با شمایلی گریمشده اجرا میکند، به خانه بازمیگردد؛ اما جز مادرش، کسی پذیرای او با چنین انتخابی نیست. جاهطلبی حرفهایِ او نهایتاً با تمایلات پدر و میراث خانوادگیشان درگیر میشود و اتفاق تازهای رخ میدهد. «داریل اف زانوک» برای تهیهکنندگی این اثر، برنده جایزه افتخاری اسکار و «آلفرد ای کوهن» نیز نامزد دریافت جایزه بهترین نویسندگی (اقتباس) در اولیندوره اسکار شد. سال 1996، «خواننده جَز» برای حفظ در «ثبت ملی فیلم ایالاتمتحده» توسط کتابخانه کنگره بهعنوان اثر «فرهنگی، تاریخی یا ازنظر زیباییشناختی» انتخاب شد. در سال 1998 نیز در رأیگیری توسط «مؤسسه فیلم آمریکا» بهعنوان یکی از بهترین فیلمهای آمریکاییِ تمام دوران انتخاب شد و در شماره 90 اینفهرست قرار گرفت. حق تکثیر این فیلم در اول ژانویه 2023 منقضی شد؛ یعنی زمانیکه تمام آثار منتشرشده در ایالاتمتحده در سال 1927، به مالکیت عمومی درآمد. این فیلم 89دقیقهای، با بودجه 422هزاردلاری، در گیشهها به فروش نهاییِ 2.6میلیوندلار رسید.