سم آلتمن؛ پدیده اقتصادی 2024

جهان امسال، ۱۴۱ میلیاردر بیشتر از سال ۲۰۲۳ دارد! رکورد قبلی در سال ۲۰۲۱ با 2755 میلیاردر ثبت شده بود. «فوربز» تخمین زده است که ثروت جمعی میلیاردهای جهان به بیش از ۱۴‌تریلیون و ۲۰۰‌میلیارد‌دلار می‌رسد. در بین 10نفر اول فهرست «فوربز»، هشت‌نفر از ایالات‌متحده حضور دارند که شش‌نفر از آن‌ها در عرصه فناوری فعال هستند. پس از «برنارد آرنو» فرانسوی (و خانواده‌اش)، «ایلان ماسک» (مالک «تسلا» و «ایکس») با ثروت خالص ۱۹۵‌میلیارد‌دلاری در رتبه دوم؛ و «جف بیزوس» (مالک «آمازون») نیز در رده سوم قرار دارد. پدیده امسال البته «سم آلتمن» است؛ خالق ربات هوش مصنوعی «چت‌جی‌پی‌تی» که با یک‌میلیارد‌دلار ثروت، وارد فهرست میلیاردرهای جهان این رسانه شد و باعث شده تا اولین شماره هفته‌نامه در سال 1403 با نمایه‌ای از زندگی و فعالیت‌های او آغاز شود. «سم آلتمن» از برجسته‌ترین افراد بازارهای مالی‌ست که هنوز 40ساله نشده؛ اما در چند‌سال‌اخیر موفقیت‌های متعددی را کسب کرده است. گرچه او را نمی‌توان با «ایلان ماسک» مقایسه کرد؛ اما او نیز مانند «ماسک» شایسته توجه است؛ زیرا یکی از افراد تأثیرگذار در بازارهای مالی‌ست. از «سم آلتمن» می‌توان به‌عنوان موفق‌ترین کار‌آفرین حوزه برنامه‌نویسی و بلاگ‌نویسی آمریکایی یاد کرد. او در تاریخ 22 آوریل سال 1985 در کشور ایالات‌متحده به‌دنیا آمده است.

عارفه رهبری: «ساموئل اچ آلتمن»؛ کارآفرین و سرمایه‌گذاری آمریکایی‌ست که همه او را به‌خاطر مدیرعاملی شرکت «اُپن‌ای‌آی (OpenAI)» و نیز توسعه‌دهنده چت‌بات ChatGPT می‌شناسند. البته «آلتمن» قبلاً (۲۰۱۴ تا ۲۰۱۹) رئیس شتاب‌دهنده استارت‌آپ فناوری Y Combinator بود. طبق گزارش مرکز رسانه‌ای Crunchbase؛ «آلتمن» سرمایه‌گذاری پُرکار در استارت‌آپ‌های فناوری و شرکت‌های انرژی هسته‌ای‌ست و تابه‌حال توانسته کمک‌های بسیاری به ۹۴ شرکت برای رشد و پیشرفت کند. او در بازارهای اجاره مسکن Airbnb، پلتفرم پرداخت Stripe و استارت‌آپ Helion سرمایه‌گذاری کرده و باعث رشد آن‌ها شده است. همچنین مشاور «بنیاد توسعه استلار» است که از توسعه ارز دیجیتال Stellar پشتیبانی می‌کند. البته به‌عنوان یکی از بنیان‌گذاران پلتفرم بیومتریک مبتنی‌بر ارز دیجیتال WorldCoin نیز شناخته می‌شود. «آلتمن» در دانشگاه «استنفورد» تحصیل کرد و آنجا علوم کامپیوتر خواند؛ البته پس از دوسال ترک‌تحصیل کرد و بعداً گفت که درطول تحصیل، بیشتر بازی پوکر را از هم‌کلاسی‌هایش یاد گرفته است تا مباحث علمی را از اساتید دانشگاه! به‌همین‌خاطر هم به بازی پوکر علاقه زیادی دارد و حتی در سال ۲۰۲۳ به «نیویورک‌تایمز» گفت که پوکر به او یاد داده چگونه به الگوهای افراد، درطول‌زمان توجه؛ و با اطلاعات ناقص، تصمیم‌گیری کُنَد. در سال ۲۰۰۹، پس از ترک «استنفورد»، اپلیکیشن Loopt را ایجاد کرد که به کاربران اجازه می‌داد تا موقعیت مکانی خود را با دوستانشان به‌اشتراک بگذارند. این، یکی از اولین شرکت‌هایی بود که از شتاب‌دهنده استارت‌آپ Y Combinator کمک مالی دریافت کرد. اگرچه Loopt با اپراتورهای بی‌سیم یا وایرلس مانند Sprint مشارکت داشت؛ اما نتوانست کاربران را جذب کند و سال ۲۰۱۲ توسط شرکت بانکی Green Dot به‌مبلغ ۴۳‌میلیون‌دلار خریداری شد. بعد «آلتمن» همراه برادرش (جک)، صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر Hydrazine Capital را تأسیس و توانست ۲۱‌میلیون‌دلار جمع‌آوری کند که پنج‌میلیون‌دلار آن شامل درآمدی بود که خودش از «لوپت» دریافت کرده بود. بخش اعظمی از این ۱۶‌میلیون‌دلارِ باقی‌مانده نیز توسط سرمایه‌گذار و کارآفرین میلیاردر به‌نام «پیتر تیل» جمع‌آوری شد. بعد به‌کمک صندوق Hydrazine، در استارت‌آپ‌های Y Combinator سرمایه‌گذاری کرد. همکاری‌های «آلتمن» با استارت‌آپ Y Combinator باعث شد تا در سال ۲۰۱۱ به‌عنوان شریک، به این استارت‌آپ بپیوندد و در ۲۰۱۴، به‌عنوان جانشین بنیان‌گذار شرکت (پل گراهام)، انتخاب شود. تحت‌نظر «آلتمن»، شرکت Y Combinator، پلتفرم رسانه‌های اجتماعی Reddit را برای جمع‌آوری سرمایه ۵۰‌میلیون‌دلاری سری B رهبری کرد. در سال ۲۰۱۵، او ۲۹‌سال داشت و توانست در لیست «برترین ۳۰‌نفر زیر‌۳۰‌سال فوربز برای سرمایه‌گذاری خطرپذیر» قرار بگیرد. سپس، آزمایشگاه تحقیقاتی غیرانتفاعی Y Combinator Research را معرفی کرد که با ۱۰‌میلیون‌دلار بودجه تأسیس شد. اندکی‌بعد، صندوق سهام YC Continuity را به‌ارزش ۷۰۰‌میلیون‌دلار و با تمرکز بر سرمایه‌گذاری در شرکت‌های درحال‌بلوغ YC، راه‌اندازی کرد. فعالیت‌های هوشمندانه «آلتمن» باعث شد تا در سپتامبر ۲۰۱۶، به رئیس گروه YC، ارتقا پیدا کند. درهمین‌حال، OpenAI را در سال ۲۰۱۵ با همکاری «گرگ براکمن»، «ایلان ماسک»، «جسیکا لیوینگستون»، «پیتر تیل»، «مایکروسافت»، «خدمات وب آمازون» و Infosys و YC Research تأسیس کرد که مجموعاً حدود یک‌میلیارددلار روی آن سرمایه‌گذاری شد. هدف همگی شرکا، برای تأسیس شرکت، «توسعه هوش مصنوعی به‌نفع بشر» بود. «آلتمن» در مارس ۲۰۱۹ به‌ ریاست هیئت‌مدیره Y Combinator منصوب شد تا تمام‌وقت، تمرکزش بر پروژه «اُپن‌ای‌آی» باشد؛ طوری‌که در سال ۲۰۲۰، دیگر با گروه YC درگیر نبود و تمام تمرکزش را روی OpenAI گذاشت. در سال ۲۰۱۵ شرکت OpenAI به‌عنوان سازمانی غیرانتفاعی برای توسعه هوش مصنوعی به‌نفع بشریت تأسیس شد. «سم آلتمن» و «ایلان ماسک» (مدیرعامل «تسلا»)، رؤسای مشترک این سازمان بودند. «اُپن‌ای‌آی» با سرمایه یک‌میلیارددلاری توسط «آلتمن»، «ماسک»، یک کارآفرین آمریکایی به‌نام «پیتر تیل» و شرکت «محاسبات ابری آمازون وب‌سرویس» و ...، شروع‌به‌کار کرد. مسئله اصلی در OpenAI، شناخت قدرت هوش مصنوعی و پاسخ به این سؤال بود که چگونه از آن استفاده شود؟! سال ۲۰۱۹ «آلتمن» کار OpenAI را با «پروژه منهتن» مقایسه کرد که اولین بمب اتمی را توسعه داد. سپس، به «نیویورک‌تایمز» گفت که «اُپن‌ای‌آی» نیز سعی دارد به همان سطح جاه‌طلبی که «پروژه منهتن» داشت، برسد. او باافتخار اشاره کرد که او و «جی رابرت اوپنهایمر» باعث‌وبانی تولدهای حیرت‌انگیزی درطول‌تاریخ شده‌اند! در سال ۲۰۱۸، «ایلان ماسک» به «آلتمن» گفت که می‌خواهد «اُپن‌ای‌آی» را به مرحله اجرا برساند تا بتواند «گوگل» را پشت‌سر گذارد. «آلتمن» این درخواست «ماسک» را رد کرد و این‌موضوع باعث شد تا «ماسک» از شرکت OpenAI جدا شود. این اتفاق، سازمان را در موقعیت دشواری قرار داد؛ چراکه «ماسک» نقش بسیارمهمی در تأمین مالیِ شرکت داشت و ازطرفی، توسعه هوش مصنوعی به‌مقدار زیادی از منابع کامپیوتری و تأمین مالی نیاز داشت؛ ازاین‌رو، سال ۲۰۱۹، سازمان OpenAI شرکتی انتفاعی ایجاد کرد تا تحت‌نظر و کنترل هیئت غیرانتفاعی، OpenAI را ازلحاظ مالی تأمین کند. بعداً بخش انتفاعی OpenAI با شرکت نرم‌افزاری «مایکروسافت» برای استفاده از سرویس محاسبات ابری Azure شریک شد؛ درواقع، «مایکروسافت» نرم‌افزار «اُپن‌ای‌آی» را در محصولات خود ادغام کرد و توانست ۴۹‌درصد از OpenAI را دراختیار بگیرد. پدیده OpenAI با مدل‌های زبان بزرگ (LLM) و پردازش زبان طبیعی (NLP) به پیشرفت‌هایی فوق‌العاده‌ رسید. خانواده LLMهای OpenAI که برپایه معماری GPT (Generative Pre-training Transformer) فعالیت دارند، به‌عنوان پایه و اساس محصول محبوبی به‌نام DALL-E نیز عمل می‌کنند. درواقع، DALL-E در سال ۲۰۲۱ معرفی شد و درخواست‌ها و متون کاربران را به تصاویر منحصربه‌فردی تبدیل می‌کند. «آلتمن» توسط «اُپن‌ای‌آی»، اواخر ۲۰۲۲، از چت‌بات هوش مصنوعی خود به‌نام ChatGPT رونمایی کرد که خبر آن مثل بمب در جهان پیچید! «چت‌جی‌پی‌تی» نرم‌افزاری‌ست که به سؤالات کاربران با دقت نسبتاً خوبی پاسخ می‌دهد. پاسخ‌های زود برنامه به هر موضوعی و تسلط چشمگیرش به ‌زبان انگلیسی، خیره‌کننده بود؛ به‌طوری‌که طی پنج‌روز، بیش از یک‌میلیون کاربر در وب‌سایت چت‌جی‌پی‌تی ثبت‌نام کردند! بااین‌حال، توسعه سریع هوش مصنوعی که توسط ChatGPT و خالق آن روی داده بود، رهبران سیاسی را نگران کرد؛ ‌طوری‌که پس از انتشار ChatGPT، «جو بایدن» دستوری اجرایی درباره نحوه استفاده دولت ایالات‌متحده از هوش مصنوعی را صادر کرد. «ریشی سوناک» (نخست‌وزیر بریتانیا) نیز یک نشست امنیتی هوش مصنوعی با حضور «آلتمن»، «ماسک» و معاون رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده برگزار کرد که دراین‌نشست، «کامالا هریس» و دیگران، درباره چگونگی کاهش مشکلات احتمالی ناشی از هوش مصنوعی بحث کردند. «آلتمن» همان‌طورکه از فعالیت‌هایش مشخص است، فردی خوش‌بین نسبت به هوش مصنوعی‌ست. او معتقد است که هوش مصنوعی می‌تواند برای حل برخی از بزرگ‌ترین مشکلات جهان، مانند فقر، بیماری و تغییرات آب‌وهوایی به‌کار رود. همچنین معتقد است: هوش مصنوعی می‌تواند برای بهبود زندگی انسان‌ها در بسیاری از زمینه‌ها مانند کار، آموزش و سرگرمی، مورداستفاده قرار گیرد. او می‌گوید: «هوش مصنوعی پتانسیل این‌را دارد که سطح زندگی همه مردم را بهتر کند». بااین‌حال، او نیز از خطرات هوش مصنوعی آگاه است. بااینکه «آلتمن» نقشی مؤثر در معرفی هوش مصنوعی در قالبی جدید به جهانیان دارد، براین‌عقیده استوار است که باید هوش مصنوعی را به‌گونه‌ای توسعه دهیم که ایمن و اخلاقی باشد. او می‌گوید: «باید مطمئن شویم که هوش مصنوعی توسط افرادی به‌کار می‌رود که از آن برای امور خیر و درجهت بهبود زندگی مردم، استفاده می‌کنند». او علاقه زیادی به استارت‌آپ‌ها داشت و عمده فعالیت‌هایش در شرکت‌های تازه و نوپا بوده. تجربیات چندین‌ساله «آلتمن» دراین‌شرکت‌ها باعث شد نکات و یادداشت‌های بسیارمهمی در دفترچه یادداشتش نوشته شود؛ نکاتی که ارزش چاپ و تبدیل‌شدن به یک کتاب را داشت؛ ازاین‌رو، در سال ۲۰۱۴، کتاب خود به‌نام Startup Playbook را منتشر کرد که در آن درباره نحوه شروع راه‌اندازی و توسعه استارت‌آپ صحبت کرده است. این کتاب پس از انتشار، فوراً به یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های حوزه کارآفرینی تبدیل شد. «آلتمن» دراین‌کتاب، تجربیات خود را درزمینه کارآفرینی و سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ‌ها با علاقه‌مندان به این‌حوزه به‌اشتراک گذاشته. او دراین‌کتاب به‌این‌موضوع اشاره می‌کند که باوجوداینکه راه‌اندازی و توسعه یک استارت‌آپ فرآیندی پیچیده و چالش‌برانگیز است، می‌تواند مفید و نتیجه‌بخش هم باشد. او در سال ۲۰۱۹ با «الکس بلانیا» و «مکس نووندسترن» ابداع هیجان‌انگیزِ Tools for Humanity را ارائه داد؛ که درواقع، خالق پروژه «ورلدکُوین (Worldcoin)» است. «ورلدکُوین» برای اولین‌بار در ژوئن ۲۰۲۱ معرفی و در ۲۴ جولای ۲۰۲۳، به‌عنوان راهی برای تأیید هویت دیجیتالی افراد راه‌اندازی شد. «ورلدکُوین» از اسکنر کوچکی به‌نام Orb برای اسکن چشم کاربر استفاده می‌کند تا «هویت دیجیتال» منحصربه‌فرد آن‌ها را ایجاد کند که ID World نامیده می‌شود. با وجود این «هویت دیجیتال»، افراد می‌توانند به خدمات مالی، بهداشتی، آموزشی و دولتی در سراسر جهان دسترسی داشته باشند. «ورلد‌کُوین» یک ارز دیجیتال و یک برنامه پرداخت نیز توسعه داده. توکن‌های «ورلد‌کُوین» به‌نام WLD، ابتدا برای افراد واجد شرایطی که در راه‌اندازی بتا Worldcoin شرکت داشتند، واریز شد. «سم آلتمن» و «ورلد‌کُوین» قصد دارد عملیات خود را در 20 کشور جهان گسترش دهد و امیدوار است نهایتاً ۵۰‌هزاردستگاه Orb را در سراسر جهان توزیع کند تا میلیاردهانفر ثبت‌نام کرده و صاحب هویتی دیجیتالی شوند. آکادمی بیت‌پین