آمریکا چگونه با اعتراضات دانشجویی برخورد میکند؟
آزادی بیان با طعم سرکوب!
مصطفی رفعت
تارنمای NBC گزارش داد: «دانشگاه سانفرانسیسکو» جدیدترین دانشگاه بزرگ ایالتی آمریکاست که دانشجویانش، با برپایی چادر، همبستگی خود را با اعتراضاتی که در سراسر ایالاتمتحده شکل گرفته است، ابراز کردهاند. سازماندهندگان این اعتراضات، از دولت «جو بایدن» (رئیسجمهوری) بهدلیل نوع موضعگیریهایش درباره جنگ غزه انتقاد و تأکید کردند: «ایالاتمتحده باید اقدامهای بیشتری برای جلوگیری از تداوم حملات نظامی اسرائیل علیه حماس؛ که باعث بهشهادترسیدن هزاران غیرنظامی فلسطینی شده است، بهکار بندد». بهرغم اعتراضات گسترده شهروندان آمریکایی؛ رئیسجمهوری ایالاتمتحده 5 اردیبهشتماه 1403 «کمک ۹۵میلیارددلاری» را تصویب کرد که بخشیازآن سهم رژیم صهیونیستیست. «جنبش دانشجویی حمایت از غزه در ایالاتمتحده» با اعتراضات و برپایی چادرها در «دانشگاه کلمبیا» کلید خورد و به سایر دانشگاههای اینکشور سرایت کرد. موج خیزش دانشجویی، به فرانسه و انگلیس نیز رسید و حالا دانشگاههای استرالیا را درمینوردد. استفاده از ابزار خشونت توسط پلیس و نیروهای امنیتی برای سرکوب این اعتراضات، باعث بروز انتقادهای بسیاری علیه شیوه مقابله با بحران اعتراضی در اروپا و آمریکا شده و منتقدان متعدد، علیه «نقض حقوق بشر» دراینزمینه هشدار میدهند. دستگیریهای پرشمار و ضربوجرح معترضین باعث شده تا بزرگترین مدعیِ حقوق بشر در جهان، در دامِ «استاندارد دوگانه» خویش بیفتد. دراینگزارش تصویری، بهاختصار درباره تأثیرات و قدرت «کمپهای اعتراضی دانشجویی» پرداختهایم. تصویرسازیها و متن گزارش، بهتاریخِ 29 آوریل 2024 در Al Jazeera منتشر شده است.
بازگشت سُنت اعتراضها به دانشگاههای آمریکا
منصوره شوشتری: از آغاز درگیری مستقیم و نظامی بین رژیم صهیونیستی و نیروهای حماس تا امروز بیش از ۳۵هزارنفر از مردم غزه شهید شدهاند که ازاینتعداد، بیش از ۷۰درصد زن و کودک هستند. جنایت اسرائیل در نوار غزه که هرروز ابعاد جدیدی هم از آن رسانهای میشد و از حمله به بیمارستان تا تعرض به زنان و جنایات جنگی را هم دربرمیگرفت، همه جانهای آگاه در سراسر جهان را دلمرده و افسرده کرد و به واکنش واداشت و ازآنزمانتاکنون خیابانهای بسیاری از شهرهای جوامع مختلف صحنه تظاهرات و اعتراض به دولتها برای مقابله با اقدامات غیرانسانی این رژیم و راهپیماییهای حمایتی از مردم غزه و مقاومت آنان بوده است. دانشجویان بهعنوان قشر فرهیخته و نخبه هر جامعه نیز از اینامر مستثنا نبودهاند و تقریباً همزمان با آغاز درگیریها با بقیه اقشار مردم درمخالفتبا جنایات رژیم صهیونیستی در غزه و همچنین درخواست برای تحریم کالاهای تولید اینکشور یا کسبوکارهای طرف قرارداد و توافق با رژیم داخل یا خارج دانشگاه راهپیماییهای اعتراضی و تحصن برگزار میکردند. دانشجویان آمریکایی در دهههای گذشته و در بازههای مختلفی مانند اعتراض نسبت به جنگ ویتنام (دهه ۶۰) یا نظام آپارتاید آفریقای جنوبی (دهه ۸۰) فعال در موضوعات حوزه عمومی جامعه مشارکت و بهاینشکل توجه بیشتری از افکار عمومی را به خود و خواستهها و نظریاتشان، جلب میکردند؛ بنابراین اعتراضهای آنها به حملات اسرائیل به غزه و اقدامات آنها در قالب راهپیمایی، تظاهرات و تحصن داخل دانشگاه باعث تعجب نیست و تقریباً از روزهای اول این جنایات شروع شد و هنوز ادامه دارد. رابرت کوهن؛ صاحب کرسی جامعهشناسی و تاریخ در دانشگاه نیویورک دراینزمینه به پایگاه اطلاعرسانی ووکس گفت: اعتراضهای اخیر دانشجویی هنوز ازجهت گستردگی به اعتراضهای دهه ۶۰ و ۸۰ در آمریکا نمیرسد اما ازجهت اعتراضهای داخل محوطه دانشگاهی بهاحتمالزیاد بزرگترین اعتراضات دانشجویی قرن بیستویکم داخل دانشگاهی است. وی بهعنوان رصدگر فعالیت کنشگران دانشجویی گفت: اعتراضهای گستردهای در سالها و دهههای اخیر درمخالفتبا جنگ عراق، همراهی با جنبش اشغال والاستریت (۲۰۱۱) و پس از قتل جرج فلوید (۲۰۲۰) رقم خورد اما اینها بیشتر خارج از محوطه دانشگاه بوده است. اعتراضاتی که از اوایل آبان گذشته و با شدتگرفتن حملات رژیم صهیونیستی در غزه آغاز شد، کمیبعد دستکم سه رئیس دانشگاه آمریکا را آذر گذشته به جلسه استماع کمیسیون آموزش و نیروی کار مجلس نمایندگان آمریکا کشاند تا درباره رویکردهای خود نسبت به این اعتراضات به اعضای مجلس نمایندگان توضیح دهند. کلودین گی؛ رئیس پیشین دانشگاه هاروارد، لیز مگیل؛ رئیس پیشین دانشگاه پنسیلوانیا و سالی کورنبلاث؛ رئیس موسسه فناوری ماساچوست (امآیتی) در برابر اعضای جمهوریخواه مجلس نمایندگان دراینکمیسیون حاضر شدند و به پرسشها و بیشتر انتقادها آنها پاسخ دادند. یکی از نمایندگان جمهوریخواه در گفتوگویی داغ و بیانی شدیداللحن از رئیس دانشگاه هاروارد بهدلیل شنیدهشدن کلمه «انتفاضه» در میان شعارهای دانشجویان بهشدت انتقاد کرد و گی نیز به این کلام پاسخ داد و گفت: حرف و شعار تنفرآمیز ازنظر شخص من زشت و منزجرکننده است و با ارزشهای هاروارد تناقض دارد اما توجه اعضای کمیسیون آموزش و نیروی کار مجلس نمایندگان آمریکا را به آزادی بیان جلب میکنم و از آنها میخواهم به آن اجازه ظهور و بروز دهند؛ حتی به نظرها و بیانهای انتقادی، توهینآمیز یا موجب عصبانیت. اعضای مجلس نمایندگان با هرنوع اعتراضی به رژیم اسرائیل نسبت به وقایع غزه مخالف بودند و اینرا تحمل نمیکردند؛ هرچند با قانون اساسی آمریکا مخالف است. رئیس دانشگاه هاروارد درواقع در پاسخ خود به متمم اول قانون اساسی آمریکا موسوم به منشور حقوق اشاره کرد. اصلی که حکومت (کنگره) را از وضع قوانین برای تثبیت یک دین بهعنوان دین رسمی، ممنوعکردن اعتقاد آزاد به دین، یا محدودکردن آزادی بیان، حق تجمع صلحآمیز، یا حق شکایت بهمنظور جبران خسارتها ازسوی دولت بازمیدارد. طبق این اصل؛ هرفردی ازجمله دانشجویان آزاد هستند تا انتقادهای خود را بیان کنند و حق تجمع صلحآمیز را نیز دارند. ایرنا