مسعود اسکویی؛ صدای ماندگار ورزش

سهیلا شهبازی: «مسعود اسکویی» درطول‌این‌سال‌ها که در رادیو و تلویزیون گزارشگر و گوینده اخبار بوده است، می‌گفت که تاکنون هیچ گافی نداده است. راست هم می‌گفت؛ چراکه او گزارشگری را در کنار زنده‌یاد «بهمنش» آموخته بود و در خاطراتش همواره از زنده‌یاد «عطاءالله بهمنش» یاد می‌کرد. «مسعود اسکویی» صبح روز چهارشنبه ۱۲ اردیبهشت‌ماه 1403 از دنیا رفت؛ گوینده پیشکسوتی که هربار با او تماس می‌گرفتیم، با رویی گشوده و صبوری به‌گفت‌وگو می‌پرداخت و پاسخگوی سؤالاتمان در حوزه رادیو می‌شد. درادامه، گفت‌وگوی قدیمی با او را که از سال‌هاپیش داشتیم، مرور می‌کنیم. دراین‌گفت‌وگو، او از ۴۶‌سال تجربه گویندگی گفته است. او از سال ۱۳۴۵ به‌استخدام تلویزیون ملی ایران درآمد و با گزارش بازی دوستانه فوتبال بین تیم‌های پرسپولیس و کویت (۱۳۵۰) وارد عرصه گزارشگری شد؛سپس به همکاری با ورزش از «نگاه دو» پرداخت و در سال ۱۳۶۰ به رادیو رفت و با تأسیس «رادیو ورزش» گزارش مسابقات و برنامه‌های ورزشی را آنجا ادامه داد. او دوره تهیه‌کنندگی برنامه‌های تلویزیونی را در تلویزیون آلمان گذرانده بود و یک‌سال در شهرهای «زونه گورگ» و «ماینس» با تلویزیون همکاری کرده بود.

در اسفندماه 1399 طیِ اختتامیه «دوازدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های ورزشی» که با حضور «مسعود سلطانی‌فر (وزیر وقت ورزش‌و‌جوانان)» در «مجموعه ورزشی انقلاب» برگزار شد، از سال‌ها فعالیت ارزنده «مسعود اسکویی» و «حشمت مهاجرانی»
 (سرمربی اسبق تیم ملی فوتبال) تجلیل و تقدیر شد.

«مسعود اسکویی»؛ گزارشگر پیشکسوت به‌گفته خودش از سال 1345، استخدام تلویزیون شد و به‌عنوان گوینده خبرهای سیاسی در تلویزیون حضور داشت. سال‌ها به‌عنوان گوینده خبر سیاسی کار می‌کرد و چون هنوز بخش ورزشی از بخش سیاسی جدا نشده بود، اخبار ورزشی را نیز در همان‌جا می‌خواند. وقتی بخش ورزشی از بخش سیاسی جدا شد، به بخش ورزشی خبر آمد و گوینده ثابت خبر ورزشی تلویزیون در ساعات ۱۹ و ۲۱ شد. «اسکویی» پس از گویندگی اخبار با گزارش‌های ورزشی آشنا شد و شروع به ارائه گزارش در کنار «عطاءالله بهمنش»؛ گزارشگر پیشکسوت کرد. «مسعود اسکویی» روایت می‌کرد: «یادش‌به‌خیر! یک استادی داشتیم به‌نام آقای پیمان که همیشه می‌گفت هر مطلبی که می‌خواهید؛ چه در رادیو و چه در تلویزیون ارائه دهید، حتماً یک‌بار قبلش بخوانید. اشکال هم ندارد از پشت دوربین، بیننده نگاه کند؛ به‌هرحال یک خبر تازه در وسط برنامه به دستتان رسیده است». می‌گفت؛ تلویزیون اوایل، ساعت 6 تا 8 دوساعت برنامه داشت که یک‌ربع آن خبر بود. از سریال و فیلم هم خبری نبود. یک‌روز وقتی خبرهایمان تمام شد درپایان خبری را به من دادند که نوشته بود «توجه بفرمایید! امروز در ایتالیا جوانی با اتومبیل تصادف کرد و یک ... قطع شد» باتوجه‌به‌اینکه قبلاً این خبر را نخوانده بودم، شروع کردم خبر را برای بینندگان بخوانم و در فکر خودم گفتم باید پایش باشد که قطع شده است؛ درحالی‌که زمانی‌که جمله بعد را خواندم این‌بودکه پلیس پس از پنج‌ساعت جستجو «گوش» اش را پیدا کرده است! به خنده می‌گوید: «بالا خواندیم پا و پایین خواندیم گوش؛ حالا جواب بیننده را چه می‌خواهیم بدهیم؟!» او اولین گزارشگر تنیس و سوارکاری در ایران بود. اتومبیل‌رانی، مسابقات ورزشی مثل فوتبال و فوتسال نیز از جمله ورزش‌هایی بود که گزارش می‌کرد. خاطراتش را چنین یادآور می‌شد: «آن‌زمان چون ۱۵‌نفر بیشتر نبودیم، در گروه ورزش تلویزیون اکثر برنامه‌ها را گزارش می‌کردیم. فوتبال هم گزارش می‌کردم و ضمن‌اینکه گزارش می‌کردم اخبار هم می‌خواندم. تااینکه پس‌ازانقلاب سال ۱۳۶۸ من را به رادیو آوردند. خیلی‌سخت بود ولی خوب به رادیو آمدم». این پیشکسوت رادیو می‌گوید: «ضمن‌اینکه برنامه‌ها را در رادیو اجرا می‌کردم، مسابقات را نیز گزارش می‌کردم؛ البته بیشتر والیبال و تنیس را گزارش می‌کردم و به‌همراه تیم‌ها به کشورهای دیگر می‌رفتم. در تهران هم مسابقات مختلفی بود که می‌رفتم و گزارش می‌کردم». او درباره جذاب‌ترین گزارشی که تاکنون از او به‌یادگار مانده است، صحبت کرده و گفته بود: «البته تمام مسابقاتی که گزارش می‌کنیم برای ما جذاب است؛ اما خاطرم هست زمانی‌که مسابقات والیبال جام ملت‌های آسیا در کشورمان بود که تیم‌های خارجی هم آمده بودند، بسیار برایم جذاب بود. به‌ویژه‌اینکه قهرمان جام ملت‌های آسیا شدیم». او همچنین بازی فوتبال ایران و استرالیا را جزو جذاب‌ترین گزارش‌های کاری‌اش خواند و گفت: «دراین‌بازی من، مجری و گوینده برنامه بودم؛ یعنی گزارشگر نبودم اما بسیار هیجان داشت و خیلی اثرگذار بر روی کارمان بود». او همچنین بااشاره‌به‌اینکه زمانی‌که به تلویزیون وارد شد، جوانی ۲۴‌ساله بود و هنوز آن پختگی لازم را پیدا نکرده بود، اظهار کرده بود: «هرچه جلوتر می‌رفتم حین کار، به کار گویندگی بسیار عشق می‌ورزیدم. گویندگی هم در تلویزیون و هم در رادیو؛ اکنون که تابه‌اینجا رسیده‌ام همین حس را دارم. از دل‌وجان گویندگی و کارم را دوست دارم و کم‌کم سعی کردم پیشرفت کنم به رادیو آمدم و اکنون به اینجایی که هستم رسیدم». این گزارشگر قدیمی تلویزیون و رادیو درارتباط‌با گزارشگران جوان امروزمان در شبکه‌های مختلف رادیویی و تلویزیونی اظهار کرده بود: «مسئله‌ای که گزارشگران جوان ورزشی باید درنظر داشته باشند، بی‌طرف‌بودن است. حال باتوجه‌به‌اینکه هرکس ممکن است علاقه‌ای به تیمی داشته باشد اما در گزارشش نباید این‌امر نشان داده شود. باید طوری گزارش کند که بی‌طرف باشد. اگر در رادیو گزارش می‌کند، باید شنونده خود را حفظ کند و اینکه در رشته‌ای که گزارش می‌کند، باید مطالعات زیاد داشته باشد». او افزوده بود که متأسفانه در شهرستان‌های ما به‌چشم می‌خورد که گزارشگران ما بی‌طرفانه گزارش نمی‌کنند. در تلویزیون به‌دلیل‌اینکه ۷۰‌درصد تصویر است و ۳۰‌درصد گوش‌کردن، گزارشگر هر چه بگوید و بیننده هم هرچقدر دقت کند، ۳۰،۴۰‌درصد بیشتر نمی‌گیرد؛ به‌دلیل‌اینکه حواسش همه به تصویر است؛ اما در رادیو ۱۰۰ درصد گوش است؛ بنابراین باید گزارشمان نسبت به تلویزیون متفاوت باشد. «اسکویی» باردیگر تأکید کرده بود: «مسئله بی‌طرفی خیلی‌مهم است که متأسفانه در شهرستان‌ها می‌بینیم و خیلی واضح است. این جانب‌داری در تمام رشته‌ها ازجمله فوتبال، والیبال، بسکتبال، ‌ هندبال و همه این‌ها کاملاً به‌چشم می‌خورد». او با توصیه بر اینکه در تلویزیون گزارشگر نباید زیاد صحبت کند؛ به‌دلیل‌اینکه تصویر به کمکش می‌آید، خاطرنشان کرد: «متأسفانه گزارشگران جوان شهرستانی ما همین‌طور هزار ماشاءالله پشت‌سرهم در تلویزیون صحبت می‌کنند». این چهره پیشکسوت با توصیه نسبت‌به‌اینکه گزارشگر باید مطالعه زیادی داشته باشد و بداند جریان بازی از چه قرار است، گفته بود: «الآن مثل گذشته نیست؛ یک بچه پنج،‌شش‌ساله هم می‌تواند از من ایراد بگیرد. کوچک‌ترین اشتباه و غلطی که داشته باشیم تماس می‌گیرند و می‌گویند. خیلی باید حواسمان جمع باشد و دقت و مطالعه کنیم و با اطلاعات کافی مسابقه را گزارش کنیم». او از سال ۴۵ در تلویزیون بود و سپس در سال ۶۸ به رادیو آمد. تأکید می‌کرد که تاکنون هیچ گافی نداده‌ام؛ اینکه چیزی را جابه‌جا بگویم، نه این‌کار را نکرده‌ام. نمی‌خواستم هیچ ایرادی از من نه در تلویزیون و نه در رادیو گرفته شود. «اسکویی» درباره افتتاح رادیو ورزش گفته بود: «رادیو ورزش 8 تیرماه سال ۷۸ افتتاح شد و آقای جهانی، ندیری، شادابی و من چندنفری بودیم که به‌عنوان مؤسسان و بانیان شبکه ورزش حضور داشتیم. همگی بادل‌وجان کار کردیم و امروز شبکه ورزش جای خود را در بین همه باز کرده است». او به رادیو بسیار عِرق داشت؛ «به‌جرئت می‌توانم بگویم در پخش بعضی مسابقات؛ ازجمله فوتبال و جام‌جهانی، رادیو ورزش از تمام رادیوها و حتی از تلویزیون جلوتر است؛ مثلاً زمانی‌که به‌همراه تیم‌ها به مسابقات کانادا رفته بودم، در مسابقات وزنه‌برداری آقای رضازاده مسابقه داشت و من با یک موبایل گزارش می‌کردم؛ اما در تلویزیون این‌گونه نیست. وقتی در المپیک ۲۰ رشته داریم، تلویزیون نمی‌تواند پخش مستقیم هم‌زمان داشته باشد؛ اما در رادیو هم‌زمان می‌توان پوشش داد؛ پس دراینجا از همه جلو می‌افتیم». این گزارشگر پیشکسوت با خنده چنین اظهار کرده بود: «ما شدیم شبکه ماشین! همه برنامه‌هایمان را گوش می‌دهند؛ البته مخاطبان انتظار پخش مستقیم همه مسابقات را از ما دارند و این‌کار ما را یک‌مقدار سخت کرده است. باید دقت کنیم از اینکه هستیم بالاتر برویم». او بابیان‌اینکه تاچه‌میزان دامن‌زدن به حاشیه‌های ورزشی در دستورکار رادیو ورزش است؟ گفته بود: «ما اکنون کاری می‌کنیم حاشیه‌مان کمتر باشد و به اصل قضیه بپردازیم. در موارد مختلف برنامه‌های علمی داریم که شاد هستند و واقعاً یک تلاش همه‌جانبه است؛ به‌گونه‌ای‌که کسی نمی‌تواند بگوید ما ساعت‌ها استراحت و بیکاری داریم، همه درتلاش‌اند و ارتباط زیاد با مسئولان و متصدیان ورزشی داریم بلافاصله موضوعات و انتقادات را مطرح می‌کنیم. باتوجه‌به کارهایی‌که انجام می‌دهیم کسی از ما قبول نمی‌کند درجا بزنیم». او بااشاره‌به‌اینکه یک شبکه رادیو به‌مدت ۲۴‌ساعت برای ما بازهم کم است، باتوجه‌به‌اینکه برنامه‌های خیلی متنوعی داریم، گفته بود: «وقتی پخش مستقیم داریم برنامه‌هایی که درآن‌ساعت پخش می‌شوند پخش نمی‌شوند، به‌هرحال بیننده توقع دارد برنامه خودش را پخش کنند و این‌برنامه هم شنونده خاص خودش را دارد. دراینجاست که احتیاج به شبکه دیگری تحت‌عنوان رادیو ورزش داریم تا این‌گونه برنامه‌ها در ساعات مشخص خود پخش شوند. خوب است اگر رادیو ورزش ۲ ایجاد شود؛ دراین‌صورت هم شنونده‌هایی که برنامه دوست دارند، گوش می‌دهند و هم شنونده‌هایی که پخش مستقیم مسابقات را دنبال می‌کنند گوش می‌دهند». این چهره ماندگار گویندگی از همکاری‌اش با «عطاءالله بهمنش» چنین گفته؛ «در تلویزیون قبل‌ازانقلاب با آقای بهمنش همکاری داشتم. مسابقات مختلفی رفتیم که او گزارش می‌کرد و من در کنارش بودم. اولین گزارش من در سفر به کویت و بازی پرسپولیس با تیم القادسیه و دو تیم دیگر بود که ازطرف تلویزیون من و آقای بهمنش رفته بودیم. آنجا برای اولین‌بار بود که گزارش فوتبال می‌کردم. ۱۰‌دقیقه آقای بهمنش گزارش می‌کرد و پنج‌دقیقه نیز من گزارش می‌کردم». او در پایان گفت‌وگویش باردیگر تأکید کرده بود: «خیلی‌سخت بود که از تلویزیون به رادیو آمدم اما حالا باجان‌ودل گویندگی و کارم را دوست دارم و تاکنون که به اینجا رسیدم، بسیار به کارم عشق می‌ورزم». مرحوم «اسکویی» در برنامه‌هایی مختلف؛ از‌جمله «جهان ورزش والیبال» و «گزارش ورزشی از شبکه دو سیما»، «صدای ورزش» و «عصر جمعه با رادیو» حضور داشت. همچنین سابقه مدیریت در بخش روابط‌عمومی «رادیو ورزش» را نیز در کارنامه کاری خود داشت. ایسنا