معبد «بتگوران» بندرعباس؛ یادگار تاجران هندی
«معبد هندوها» یادگاریست از هندوهایی که بین سالهای ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۴ ساکن «بندرعباس» بودند. بنای منحصربهفرد معبد، جذابترین بخش آن محسوب میشود؛ بنایی که نمونه مشابه آنرا در جای دیگری از کشور نمیتوان مشاهده کرد. این معبد که با نام «پرستشگاه بتگوران» نیز شهرت دارد، بهعنوان یکی از آثار ملی ایران بهثبت رسیده و یکی از مشهورترین جاهای دیدنی «بندرعباس» محسوب میشود. در کرانه شمالی قدیمیترین و مهمترین خیابان و منطقه اداری و تجاری «بندرعباس»، این معبد چشم هر تازهواردی را بهخود جلب میکند. شیوه و سبک معماری این بنا، آدمی را بهیاد معابد هندوها و هندوستان میاندازد. این معبد، معبد هندوهاست نه گبرها؛ اما ازآنجاکه مردم قدیم «بندرعباس»، هندوهای مقیم اینشهر را بهنام «گور» یا «گبر» میشناختند، معبد نیز در زبان مردم بومی به «پرستشگاه بتگوران» شهرت یافته است و همچنان مردم محلی کموبیش آنرا بههماننام میشناسند. «معبد هندوها» در سال ۱۳۱۰ هجری-قمری (برابر با ۱۲۷۰ خورشیدی)، در زمان حکومت «محمدحسن خان سعدالملک» بنا شد. جمیعت هندوهای مقیم «بندرعباس» در زمان احداث معبد، شامل تقریباً 100نفر میشد که غالب آنها به کار تجارت مشغول بودند. این معبد برای نیازهای این جمعیت که از سالهای ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۴ خورشیدی دراینشهر سکونت داشتند، ساخته شده است. این معبد، یکی از آثار منحصربهفردیست که ازسوی تجار شهری بهنام «شیکار پور» (از غرب هند) ساخته شد. زمانیکه آنها «بندرعباس» را ترک کردند، بتهای معبد و طاقچه محراب را با خود بردند. این بنا پسازآن کمکم مخروبه شد؛ تااینکه ازطریق سازمان میراثفرهنگی طیِ چندنوبت تحت تعمیر اساسی قرار گرفت. در ساخت «معبد هندوها» از لاشهسنگ، ملاط گل و ساروج، سنگهای مرجانی خاک و گچهای ضخیم ماده و گچ لویی استفاده شده است. نمای ظاهری معبد مخروطیشکل با رنگ سفید و شیارها و کنگرهای طولیست. اساس ساختمان معبد عبارتاستاز یک اتاق چهارگوش میانی که روی آن گنبدی قرار گرفته. در اتاق آن، طاقچه و قابهای کور بهچشم میخورد و دورتادور اتاق نیز چهار راهرو وجود دارد که در گذشته، زوار به دور آن زیارت میکردند. داخل راهروها حجرههای کوچکیست که برای طلبههای مکتب برهمنی درنظر گرفته شده است و داخل برخی از اتاقها نقاشیهای مذهبی دیده میشود که یکی از مهمترین آنها «خدای فلوتزن» بهنام «کریشنا» است. این اثر ارزشمند، در تاریخ ۱ اردیبهشت ۱۳۷۷ با شماره ثبتی ۱۹۹۹ در «فهرست آثار ملی ایران» بهثبت رسید. ایرنا