ساکن جدیدساختمان شماره ۱۰ خیابان داونینگ کیست؟
«کی‌یر استارمر»؛ نخست‌وزیر جدید بریتانیا
«کی‌یر استارمر» یک فوتبالیست مشتاق است که برای «هومرتون آکادمیکال»؛ تیم آماتوری در شمال لندن بازی کرده است. او به تماشای فوتبال نیز علاقه فراوان دارد و حامیِ باشگاه «آرسنال» در لیگ برتر کشورش است.
«ریشی سوناک» روز جمعه پس از تقدیم استعفای خود به «چارلز سوم» در آخرین دیدار خود با این پادشاه، رسماً مقام نخست‌وزیری را ترک کرد. «سوناک» با خودرویی تشریفاتی همراهِ راننده به «کاخ باکینگهام» برده شد؛ ولی با یک وسیله‌نقلیه شخصی آنجا را ترک کرد! «سوناک» در آخرین سخنرانی در بیرون از «ساختمان شماره ۱۰ خیابان داونینگ» گفت: «روز سختی‌ست؛ اما این شغل را باافتخار به‌عنوان نخست‌وزیر بهترین کشور جهان ترک می‌کنم». او برای رقیب پیروزش؛ یعنی «کی‌یر استارمر» (رهبر حزب کارگر) آرزوی بهترین‌ها کرد و گفت: «فارغ از تفاوت ما دراین‌کارزار، او مردی شایسته و با روحیه عمومی بالاست که به او احترام می‌گذارم». پس از استعفای او، «کی‌یر استارمر» به «کاخ باکینگهام» رفت تا موافقت پادشاه را برای ایجاد حکومت دریافت کند. نخست‌وزیر جدید، پس از اجرای تشریفات موسوم به «دست‌بوسی»، به محل اقامت جدیدش در «ساختمان شماره ۱۰ خیابان داونینگ» رفت تا سخنرانی کند. رأی‌دهندگان در بریتانیا روز پنجشنبه در انتخابات سراسری رأی خود را به صندوق انداختند تا ۶۵۰ نماینده «مجلس عوام» را انتخاب کنند که طیِ پنج‌سال‌آینده در پارلمان این‌کشور حضور خواهند داشت. نخست‌وزیر جدید بریتانیا در اولین سخنرانی رسمی خود وعده داد که «دولت خدمتگزار» او درراستای «تجدید کشور» تمام سعی خود را انجام خواهد داد. همچنین تأکید کرد که زیرساخت‌های فرصت کشور را «آجربه‌آجر» بازسازی خواهد کرد.
«حزب کارگر» ۱۴سال از قدرت دور بود. این حزب، آخرین‌بار در انتخابات سال ۲۰۰۵ برای سومین‌دوره متوالی پیروز شد اما محبوبیت آن به‌تدریج درپی سیاست‌های جنگ‌طلبانه «بلر» افول کرد تا سرانجام در انتخابات سال ۲۰۱۰، سکان دولت را به ائتلاف دو حزب محافظه‌کار و لیبرال دمکرات واگذار کرد. محافظه‌کاران در پنج‌سال‌نخست، تاحدی مشکلات مالی کشور را به‌واسطه سیاست‌های بحث‌برانگیز ریاضت اقتصادی و کاهش خدمات عمومی سامان‌دهی کردند؛ اما تبعات سیاسی و اقتصادی ناشی از برگزاری همه‌پرسی برگزیت، همه‌گیری کرونا، جنگ اوکراین، ناآرامی‌ها در دریای سرخ و مشکلات ترانزیت کالا، اوضاع اقتصادی این‌کشور را در بدترین شرایط نیم‌قرن‌گذشته قرار داده است. این‌روزها، بحران هزینه‌های زندگی، نارضایتی‌های گسترده‌ای را در سطح کشور ایجاد کرده و مشاغل عمومی بارها دراعتراض‌به دستمزدهای پایین و شرایط نامطلوب کاری دست به اعتصاب‌های فلج‌کننده زده‌اند. هزاران‌تن از پزشکان انگلیسی به‌تازگی دست از کار کشیدند تا درآستانه انتخابات، اعتراضشان را پیرامون بحران هزینه‌های زندگی، به دولت آتی منتقل کنند. کارشناسان معتقدند که حزب محافظه‌کار ازسوی رأی‌دهندگانی تنبیه شد که اقساط وام مسکن آن‌ها در سال‌های اخیر به‌واسطه افزایش نرخ تورم و بهره بانکی بالا رفته است. بانک مرکزی انگلیس از دوسال‌پیش برای مهار تورم، نرخ بهره پایه را ۵۲۵واحددرصد افزایش داده و این مصالح صدها‌پوند به «مخارج ماهانه» مردم افزوده است. «سوناک» پیش از انتخابات وعده داده بود که تورم را مهار کرده و نرخ بهره بانک مرکزی را کاهش خواهد داد اما نتیجه آرا مشخص کرد که اعتماد مردم را از دست داده است. نخست‌وزیر جدید انگلیس که براساس گزارش‌ها از مخالفان برگزیت است قصد دارد که ازطریق ترمیم روابط با اتحادیه اروپا، اقتصاد این‌کشور را متحول کند. یورونیوز درباره او نوشت: «کی‌یر استارمر» وکیل ۶۱ساله و رهبر حزب کارگر بریتانیا، درپی پیروزی این حزب و کسب اکثریت کرسی‌های مجلس عوام کشورش در جریان انتخابات پارلمانی روز پنجشنبه، نخست‌وزیر جدید این پادشاهی شد تا به ۱۴سال تسلط محافظه‌کاران بر دستگاه اجرایی این‌کشور پایان داد. «استارمر» که یک وکیل حقوق بشر است، در سال ۱۹۶۲ در لندن به‌دنیا آمد. طی سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۳ نیز مدیر دادستانی عمومی بود. «کی‌یر استارمر» درطول مبارزات انتخاباتی، بارها بر خاستگاهش به‌عنوان عضو خانواده طبقه کارگر بریتانیا تأکید داشته و چند‌‌بار در مناظره‌های تلویزیونی به‌این‌موضوع اشاره کرده که پدرش ابزارساز و مادرش پرستار بوده است. او در سال ۲۰۱۵ توانست از حوزه انتخابیه کامدن در شمال لندن (Camden) نماینده مجلس عوام شود و در سال ۲۰۱۹ باردیگر دراین‌حوزه انتخابیه حدود ۶۵درصد آرا را کسب کرد. «استارمر» سال ۲۰۲۰ درپی شکست‌های انتخاباتی متعدد حزب کارگر که به کناره‌گیری «جرمی کوربین» از رهبری این حزب منجر شد، به‌عنوان جانشین وی برگزیده شد. او در جریان انتخابات درون‌حزبی برای این مقام بیش از ۵۶درصد از آرا را به‌دست آورد؛ آن‌هم درحالی‌که دو نامزد دیگر نیز برای این پست رقابت می‌کردند؛ ازجمله «لیزا نندی» که اکنون وزیر خارجه در دولت سایه است. «استارمر» در موضوعات مرتبط با اتحادیه اروپا فعالانه حضور داشته و حتی طی بازه ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ به‌عنوان سخنگوی «کوربین» در موضوع «برگزیت» فعالیت کرده است؛ یعنی دوره‌ای که واکنش‌های سیاسی به نتایج همه‌پرسی سرنوشت‌ساز برگزیت (که در سال ۲۰۱۶ انجام شد)، همچنان در اوج خود بود. «استارمر» که مدافع ماندن در اتحادیه اروپا بود، حتی دولت وقت بریتانیا را تحت‌فشار قرار داد تا یا استراتژی دقیق‌تری برای دوران پس از خروج ارائه کند یا به‌فکر برگزاری یک همه‌پرسی دیگر دراین‌باره باشد. در طرحی که اکنون ارائه داده نیز اگرچه صحبتی به بازگشت به بازار واحد اتحادیه اروپا یا اتحادیه گمرکی دیده نمی‌شود اما اعلام کرده که مایل است مشکلات موجود در توافق «برگزیت» را که در دوران «بوریس جانسون» وضع شده، حل کند. یکی از گروه‌های منتقد او اکنون، اتحادیه‌ها و فعالان محیط‌زیست هستند که از عقب‌نشینی اخیر او از قولش مبنی‌بر تأمین مالی سرمایه‌گذاری‌های سبز به‌میزان ۳۳میلیاردیورو در سال انتقاد کرده‌اند. بااین‌وجود «استارمر» می‌گوید که این‌کار برای متعادل‌کردن حساب‌ها ضروری بوده است. او در داخل حزبش نیز با چالش‌هایی روبروست؛ و تاکنون در ترمیم روابط با جناح چپ حزبش به‌ویژه پس از اخراج «جرمی کوربین» به‌دلیل اتهامات یهودستیزی ناکام بوده است. «کوربین» نیز دراین‌انتخابات، به‌عنوان یک نامزد مستقل و دررقابت‌با حزب کارگر، از یکی از حوزه‌های انتخابیه لندن نامزد شد. انتظار می‌رود با اکثریت قدرتمندی که حزب کارگر دراین‌انتخابات آن‌هم پس از دو شکست متوالی در دوران رهبری «کوربین» به‌دست آورد، «استارمر» بتواند به‌راحتی با انتقادات ازجمله ضربات منتقد کهنه‌کاری همچون «کوربین» روبرو شود. خبرگزاری تسنیم نیز در معرفی او نشوت: «استارمر» بعد از ورود به پارلمان انگلیس در یک‌دهه‌پیش سریعاً توانست پله‌های ترقی را در سیاست طی کند اما گفته می‌شود بسیاری از مردم انگلیس هنوز چیز زیادی درباره او که خودش را به‌عنوان منادی تغییر معرفی کرده نمی‌دانند. او سال 1962 در لندن به‌دنیا آمد. پدرش ابزارساز و مادرش پرستار بود. درطول تبلیغات انتخاباتی «استارمر» بارها خودش را یک آدم معمولی و عضو یک خانواده طبقه کارگر معرفی کرد. در مصاحبه‌ای با رادیو BBC گفت که پدرش 14ساعت در روز کار می‌کرد. «استارمر» نخستین فرزند در خانواده بود که به دانشگاه راه یافت و در «دانشگاه لیدز» به تحصیل در رشته حقوق پرداخت. بعد از اتمام تحصیلات تکمیلی در «دانشگاه آکسفورد» در 1987 کارش را به‌عنوان وکیل آغاز کرد. در دوران حضور «تونی بلر» نخست‌وزیر اسبق انگلیس از حزب کارگر او به‌عنوان مشاور حقوق بشری فعالیت می‌کرد. سال 2008 یک‌سال‌بعد از ازدواج با همسرش (ویکتوریا) به ریاست «سازمان دادرسی پادشاهی متحده انگلستان» رسید. در سال 2014 بابت خدماتش به نظام قضائی انگلیس موردتحسین قرار گرفت و یک‌سال‌بعدتر به پارلمان انگلیس راه یافت و به‌عنوان وزیر امور مهاجرت و وزیر برگزیت برای کابینه مخالفان انگلیس فعالیتش را آغاز کرد. سال 2020 به ریاست حزب کارگر رسید و بعد از استعفای «کوربین» از این حزب تغییراتی اساسی را در آن آغاز کرد. «استارمر» علی‌رغم‌آنکه خودش را به‌عنوان چهره حامی تغییر معرفی کرده چهره‌ای از عناصر درون حاکمیت دیده می‌شود که فاقد محبوبیت و نفوذ لازم برای یک سیاستمدار است. یک نظرسنجی از مؤسسه «یوگاو» در ماه‌های گذشته نشان داد که محبوبیت «استارمر» کمتر از «نیکل فاراژ» (رهبر حزب «ریفورم») است. این نظرسنجی همچنین نشان داد: «استارمر» در میان نسل جوان از محبوبیت چندانی برخوردار نیست. او به‌دلیل حضور در حزب کارگر در دوران ریاست «جرمی کوربین» بر این حزب ازلحاظ پایبندی به ارزش‌هایی که درحال‌حاضر از آن‌ها دفاع می‌کند نیز موردانتقاد قرار گرفته اما بعد از رسیدن به ریاست حزب کارگر عضویت «جرمی کوربین» را تعلیق کرد. برخی از منتقدانش او را به‌دلیل دست‌کشیدن از وعده‌هایی مانند حذف شهریه‌های دانشجویی به «خیانت به جریان‌های چپ» متهم کرده‌اند. حزب کارگر وعده داده که انگلیس خارج از اتحادیه اروپا باقی خواهد ماند اما هشت‌سال بعد از برگزاری همه‌پرسی درخصوص برگزیت خواستار تنظیم مجدد رابطه با این بلوک و تعمیق رابطه با آن ازطریق رفع موانع تجارت با اتحادیه اروپاست. درزمینه جنگ اوکراین «کی‌یر استارمر» و حزب کارگر وعده داده‌اند حمایت‌های نظامی، مالی، دیپلماتیک و سیاسی را از اوکراین در جنگ برابر روسیه ادامه خواهند داد. او گفته با متحدان انگلیس برای مسدودکردن دارایی‌های روسیه همکاری خواهد کرد. حزب کارگر درباره مسائل غرب آسیا نیز بر ضرورت برقراری آتش‌بس فوری در غزه تأکید کرده اما انتظار می‌رود «استارمر» هم مانند سلفش، «ریشی سوناک»، علی‌رغم ارسال این پیام‌های عامه‌پسند درعمل حمایت از رژیم صهیونیستی را در دستورکار قرار دهد. علاوه‌براین، او در ماه‌های اولیه حمله رژیم صهیونیستی به غزه با تکرار روایت این رژیم و ایالات‌متحده آمریکا گفته بود که از آتش‌بس دائمی حمایت نمی‌کند چراکه تنها به حماس مجوز انجام حملات بیشتر را می‌دهد. این‌موضع «استارمر» در روز 6 نوامبر 2023 باعث شد 50نفر از اعضای شورای حزب کارگر از سمتشان استعفا دهند. حمایت او از محاصره کامل اسرائیل بر غزه بعد از 7 اکتبر باعث جنجال‌های فراوان شده بود. او روز 11 اکتبر درمصاحبه‌با پایگاه ال‌بی‌سی درپاسخ‌به‌این‌سؤال‌که آیا اسرائیل حق دارد به‌طورکامل برق و آب را به‌روی مردم غزه قطع کند؟ گفت: «فکر می‌کنم اسرائیل این حق را دارد!» بعد از بالاگرفتن جنجال‌ها و استعفای بعضی از اعضای حزب کارگر درواکنش‌به حمایت «استارمر» از اقدامات ضدانسانی اسرائیل او روز 20 اکتبر مدعی شد که منظورش درآن‌مصاحبه این‌بوده‌که اسرائیل حق دفاع از خودش را دارد! این حزب همچنین گفته که خود را برای به‌رسمیت‌شناختن کشور مستقل فلسطین به‌عنوان گامی درجهت «راهکار دو دولتی» متعهد می‌داند. این حزب تشکیل کشور فلسطین را «حق مسلم مردم فلسطین» توصیف کرده و گفته چین راهکاری برای امنیت درازمدت اسرائیل لازم و ضروری‌ست. «استارمر» درباره روابط انگلیس با چین معتقد است؛ لندن بایستی با چین در هرجاکه می‌تواند همکاری در هرجا لازم است رقابت و در هرجا باید، مقابله کند. پایگاه اسپکتیتور در گزارشی نوشته «استارمر» وعده داده که حزب کارگر نسبت به محافظه‌کاران سیاست سخت‌گیرانه‌تری در قبال ایران درپیش خواهد گرفت و از جمله سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران را در فهرست سازمان‌های اصطلاحاً «تروریستی» قرار خواهد داد. گرچه این پایگاه نوشته مشخص نیست که آیا حزب «استارمر» این سیاست‌ها را اجرایی خواهد کرد یا خیر.