چگونه با رمزارز سود کنیم و به دام کلاه‌برداران نیافتیم؟
ابهامات و موانع پیش‌روی توسعه بازار ارزهای دیجیتال درحالی ادامه دارد که امکاناتش می‌تواند مزایای قابل‌توجهی در مبادلات مالی ما به‌بار آورد و به‌گفته فعالان حوزه ارزهای دیجیتال؛ در عبور از تحریم‌ها نیز تاحدی کارایی داشته باشد. حسین مالکی‌نژاد (مدیرعامل شرکت فناوران دانش هوش مصنوعی هیوا) می‌گوید: «ما در کشورمان به رمزارزهای داخلی نیاز داریم زیرا در شرایط تحریمیم و رمزارزهای داخلی می‌توانند در کاهش فشار تحریم‌ها و کاهش محدودیت‌های نقل‌وانتقال مالی به ما کمک کنند. شرکت‌های ایرانی ضروری‌ست برای خود رمزارز تعریف کنند؛ مثلاً من شرکتی دارم که می‌خواهم به خارج‌ازکشور خدمات ارائه دهم. می‌توانم بگویم پرداختتان را به‌جای دلار، با رمزارز خودم انجام بدهید. به‌این‌ترتیب به‌مرور رمزارز ما در بازار جا می‌افتد و ارزش می‌یابد. این بهترین حالت برای شرکت‌هایی مثل ماست که مشکلات تحریمی دارند. مثلاً در نمایشگاه پارسال دُبی برای خودمان یک رمزارز تعریف کردیم که اگر کسی بخواهد به‌صورت بین‌المللی با ما کار کند، به‌جای‌اینکه مثلاً 100دلار به ما بدهد، 1000عدد کوین خودمان را به ما بدهد که این ارزش پیدا بکند. ما در ایران -جداازاینکه دولت این‌کار را پیگیری بکند یا نه- باید پیگیر رمزارزهای داخلی باشیم. این رمزارزها به‌مرور وقتی در صرافی لیست شوند، ارزش پیدا می‌کنند».
مهدی عبادی (بنیان‌گذار و مدیرعامل استارتاپ وندار) درباره کارایی پروژه‌هایی مانند «ریال دیجیتال» اظهار می‌دارد: بعید می‌دانم اتفاق عجیب‌وغریبی دراین‌حوزه بیافتد و بااستفاده‌از ریال دیجیتال خیلی شاهد گشایشی باشیم. این‌پروژه‌ها را خیلی جدی نمی‌بینم و فکر نمی‌کنم با موفقیت مواجه شود. به‌گفته سامان بیرقی (مدیرعامل او ام پی فینکس) جایگاه رمزارزها در کاهش فشار تحریم‌ها بر اقتصاد می‌تواند بسیارتأثیرگذار باشد. نمی‌توان گفت به‌طورکامل اما می‌تواند بخشی از مشکلات مالی و نقل‌وانتقالات را حل کند. همچنین می‌تواند فرایند انتقال کمک‌کننده به‌روش سوئیفت را تسهیل کند و درمجموع یک فرصت باشد به‌شرطی‌که نگاه سلبی به آن نداشته باشیم. در یک‌سال‌گذشته تاحدی نگاه ایجابی به این پدیده وجود داشت و همین باعث شد برخی فعالیت‌های بازرگانی بااین‌روش انجام شود. وی می‌افزاید: انجام مبادلات بین‌المللی یک زیرساخت داخلی دارد. ازطریق تتر می‌توانند بخرند و بفروشند و با تتر می‌توانند انتقال بدهند که این‌روش دیگر مرسوم نیست. پولی که از خارج وارد ایران می‌شود چه در حوزه صادرت صنعتی و چه غیرصنعتی با درصد بالایی کارمزد همراه است؛ بنابراین فرایندهای زیرساختی خارج‌ازکشور مهم‌اند چون می‌توانند با روش ترکیبی سوئیفت و کریپتو کارمزدها را پایین بیاورند. انتقال پول دو مسئله مهم دارد؛ یکی کارمزد و یکی سرعت آن، که رمزارزها به‌خاطر مزایایشان در این دو حوزه می‌توانند به کاهش تحریم‌ها کمک کنند. به‌گزارش فرشته جهانی و اعظم حمیدپور (ایرنا)؛ ساحل اختری (مدیر مارکتینگ او.ام.پی) اما می‌گوید: اینکه می‌گویند ارزهای دیجیتال به‌وجود آمدند تا سیطره دلار را از میان ببرند، نادرست است. نیز نمی‌توان گفت که ارزهای دیجیتال قدرت ارزهای فیات (Fiat: پول‌های رایج در کشورها) را از بین می‌برند. البته سعی می‌کنند که بازار ارزهای فیات را به‌نوعی ضعیف کنند اما قطعاً برای منسوخ‌شدن استفاده از بازارهای فیات راه طولانی مانده. باتوجه‌به مزایایی که استفاده از ارزهای دیجیتال و شبکه بلاکچین دارد، ناخودآگاه توجه دنیا به‌سمت استفاده از این تکنولوژی مالی رفته. از دیگر دلایل توجه به آن می‌توان به اینکه مبادلات مالی دراین‌صنعت غیرمتمرکز است، هزینه کمتری بابت جابجایی دارد، سرعت بسیاربالایی دراین‌صنعت مالی دارد و با هزینه خیلی پایین‌تر در کمترین‌زمان و با بالاترین میزان دقت این فرایند انجام می‌شود، اشاره کرد. عبادی؛ دیگر فعال اقتصاد دیجیتال دراین‌زمینه بیان می‌دارد: بعید می‌دانم رمزارزها خیلی در حوزه مقابله با تحریم بتوانند به ما کمک کنند. تحریم‌ها در یک حجم بسیاربزرگی دارد اتفاق می‌افتد و بازار رمزارزها و مارکت گپ آن‌ها میزان بسیار کوچک‌تری را دربرمی‌گیرد؛ بنابراین بعید می‌دانم رمزارزها بتوانند نقش چندان مؤثری در تسهیل فشار تحریم‌ها بر ما ایفا کنند مگر در حوزه تحریم‌های خرد. البته رمزارزها همین‌الان دارند نقش خود را در اقتصاد خرد ایفا می‌کنند ولی بعید می‌دانم در اقتصاد کلان به‌زودی خیلی اتفاق خاصی بیافتد. به‌گفته آرش سروری؛ فعال حوزه اقتصاد دیجیتال، معروف‌ترین ایردراپ «نات‌کوین» بود که وارد صرافی‌ها شد و بعد «همستر» آمد که تبش بالا رفت. «همستر» ۳۰۰میلیون کاربر دارد که ازاین‌تعداد، ۱۵۰میلیون کاربر فعال هستند. هرچه کاربرها بیشتر شوند، وقتی وارد صرافی‌ها می‌شود، عددش پایین‌تر می‌آید. تهیه‌کننده استودیوی پخش زنده نمایشگاه صنعت مالی می‌افزاید: کلاً این‌پروژه‌ها می‌توانند مدل جدیدی از پروژه‌هایی باشند که لبه مرز هستند، یعنی ممکن است تقلبی و کلاه‌برداری باشند یا ممکن است به سود برسیم که قطعاً می‌تواند تأثیرگذار باشد چون پروژه‌های دیگری مشابه «همستر» هم داشتیم که ران شدند و استفاده می‌شوند. بیرقی (مدیرعامل او.ام.پی فینکس) هم می‌گوید: در یک‌سال‌اخیر ایردراپ‌ها زیاد شده‌اند. نسل زد دراین‌حوزه آینده درآمدزایی بسیار روشنی دارند. توصیه نمی‌شود که در بحث ایردراپ‌ها سرمایه‌گذاری صورت گیرد اما روش مناسبی برای آشنایی با رمزارز است. توکن‌های مختلفی که در تلگرام باب شده یک لایه‌ای از جامعه را که اصلاً با موضوع آشنایی ندارند، آشنا می‌کنند که چگونه کیف پول تشکیل دهند، چطور نقدش کنند و ... این‌بخش آموزشی‌ست؛ پس بخش آموزشی آن‌هاست بیشتر اهمیت دارد. به‌گفته عبادی؛ درحال‌حاضر عموم کاربران برای ترید از رمزارزها استفاده می‌کنند و هدف اصلی‌ترید هم حفظ ارزش پول است. ما تورم بسیارزیادی داریم و دراین‌تورم مردم ریال خود را به رمزارز تبدیل می‌کنند تا ازاین‌طریق ارزش پول خود را حفظ کنند. اگر فضا توسط بانک مرکزی باز شود، ممکن است که رمزارزها در حوزه پرداخت الکترونیک هم نقش بازی کنند؛ اما تابه‌امروز این امکان به‌وجود نیامده است. اختری دراین‌باره توضیح می‌دهد: مبالغی که دراین‌صنعت جابجا می‌شود مبالغ قابل‌توجه‌اند اما به‌خاطر سطح ناکافی دانش عموم دراین‌حوزه دید روشنی وجود ندارد و نمی‌توانند از آن استفاده کنند. می‌شود گفت جامعه آن کوچک است. بحث ترویج آن در ایران به دو بخش تقسیم می‌شود: بخش کاربردی حوزه «کریپتوکارنسی» یا همان «ارز رمزنگاری‌شده» که بشود خریدوفروش انجام داد و بخش خرید برای سرمایه‌گذاری. بیشتر مردم برای خریدوفروش روی سرمایه‌گذاری آن حساب می‌کنند. سرمایه‌گذاری هم به زیرشاخه‌ها و عوامل گوناگونی تقسیم می‌شود. ضرورت دارد افراد دید درستی نسبت به سرمایه‌گذاری دراین‌حوزه داشته باشند. باید بدانند اگر وارد این‌حوزه می‌شوند قرار نیست یک‌شبه پولدار شوند. باید دیدی داشته باشند که حوزه رمزارز از زمان به‌وجودآمدن تا الآن چه‌میزان ترویج پیدا کرده و در آینده چقدر برای آن‌ها سودآور باشد. گاه مردم با ناآگاهی وارد این صنعت می‌شوند و انتظار دارند یک‌شبه پولدار شوند؛ با این تفکر وارد بازار می‌شوند و ارزی را در بالاترین رشدش می‌خرند. بی‌شک آن ارز قیمتش ریزش پیدا می‌کند. همین باعث می‌شود با یک خاطره بد از بازار خارج شوند. اختری می‌افزاید: نخستین شرط و اصلی‌ترین گام ورود به بازار رمزارز آموزش پیش از ورود به این‌حوزه است. اطلاعات کافی ازاین‌بازار نه‌فقط نحوه خریدوفروش. اینکه شما ذات بازار رمزارز را بشناسید و عوامل تأثیرگذار در قیمت آن‌ها را بشناسید، مهم است. چنان‌که اشاره شد؛ حوزه رمزارز شاخه‌های مختلف برای کسب‌درآمد دارد؛ یکی سرمایه‌گذاری‌ست که بلندمدت انجام می‌شود، یکی ترید‌کردن و معامله‌کردن است. قرار نیست ما همه تحلیل‌گر و معامله‌گر باشیم. کسی‌که دراین‌حوزه فعالیت می‌کند باید ذات بازار و ذات هر ارز بشناسد. هر ارز برای رشدش نیاز به پشتوانه و نیاز به شبکه قوی دارد. برای کارکردن درزمینه رمزارز نیاز به صرافی معتبر هست که پروژه‌های معتبر لیست کند. این‌ها مواردی‌ست که فرد باید آموزش ببیند. به‌گفته سروری؛ نمایشگاه‌ها خاصه صنعت مالی و رویدادهایی که به این‌حوزه مرتبط‌اند و حضورِ هرچه‌بیشتر شرکت‌هایی که روی لبه تکنولوژی مثل هوش مصنوعی، بلاکچین، رمزارز و ... حرکت می‌کنند، می‌تواند به بیشتردیده‌شدن، دانش، آموزش و فرهنگ‌سازی دراین‌زمینه کمک کند. بسیارمهم است که این فرهنگ‌سازی اتفاق بیافتد؛ یعنی ما بدون دانش خرید نکنیم تا ضرر نکنیم؛ چون این بازار بسیار ریسک دارد و ریسک‌پذیر است. اگر پول اضافه‌ای داریم وارد حوزه سرمایه‌گذاری شویم. دراین‌زمینه هم بهترین کار این‌است‌که سبدمان را متفاوت بچینیم؛ یعنی بخشی را سمت رمزارزها ببریم، بخشی را سمت توکنایز و بخشی را به موارد دیگر سرمایه‌گذاری اختصاص دهیم. البته شرکت‌های مختلفی هم هستند که می‌توانند دراین‌زمینه کمک کنند و مشاوره بدهند و دراین‌نمایشگاه هم حضور داشتند. بیرقی (مدیرعامل او.ام.پی فینکس) می‌گوید: از رسانه‌ها درخواست می‌کنم تنها به بحث رویدادهای مالی توجه نکنند. روی بحث کلاه‌برداری‌ها تمرکز داشته باشند. در حوزه رمزارزها حساب طرف اجاره را می‌کنند و کلاه‌برداری‌ها این‌قدر زیاد است که قابل‌وصف نیست. نسبت به کلاه‌برداری‌ها حساس باشید تا فضای بهتری ایجاد شود. دراین‌وضعیت اقتصادی سخت، جیب مردم می‌زنند و این برای مردم بسیارناگوار است.