«قبرستان سفیدچاه» بهشهر؛ آرامستانی با خاکی رازآلود!
«قبرستان سفیدچاه» یکی از مکانهای ارزشمند تاریخی و مذهبی شهرستان «بهشهر» (مازندران) است. خاک این قبرستان بهشکل جذابی سفیدرنگ بوده و در باور مردم بومی؛ این خاک مانع پوسیدن اجساد میشود. سنگقبرهای عجیب ایستاده که سرشار از حکاکیهای عجیب و جذابی با نقوش اسلیمی، نقوش هندسی و نقوش نمادین و سمبولیک است که هریک برای خود معنا و مفهومی دارد. قدمت این قبرستان به دوره «تیموریان» مرتبط شده و جزو یکی از اولین آرامگاههای مسلمانان بهحساب میآید. طبق شواهد موجود؛ سهنفر از فرزندان امام موسیبنجعفر(ع) بهنامهای؛ ابراهیم، عبدالرحمن و منصور و تنی از سادات مرعشی آمل دراینقبرستان بهخاک سپرده شدهاند. دراینآرامگاه مرموز، امامزادهای دفن شده که ضریح آن قدمتی بهبلندای ۸۴۰سالپیش دارد. قدمت تاریخی قبر صندوقیشکل بازمانده در مکان قدمت آن به سال ۸۹۶ بازمیگردد. این قبرستان، بهعلت قدمت طولانیاش، در اسفندماه ۱۳۸۱ به لیست «آثار ملی» پیوست. افسانههای شنیدهشده از خاک این قبرستان ازاینقرار است که مردگان دراینقبرستان نمیپوسند. پس از بررسیهای بهعملآمده از خاک اینمکان مشخص شد که این افسانه تاحدزیادی به واقعیت نزدیک است؛ چراکه درصد آهک خاک این قبرستان بسیاربالاست و همین، تجزیه اجساد را بهتعویق میاندازد. علت سفیدبودن خاک نیز همین آهک زیاد است. دراینمیان استفاده از سنگ لحدهای سنگی که از کوههای اطراف آورده میشد نیز در دوام اجساد بیتأثیر نبوده است. از دور که به اینمکان نزدیک میشوید، سنگقبرهای هماهنگ، یکرنگ و ایستاده با فاصله کم جلبتوجه میکند. نزدیکتر که شوید، اشکال، اعداد و نوشتههای حکاکیشده بر روی سنگقبرها شما را جذب میکند. فقط کافیست کمی درمورد این سنگقبرها تحقیق کنید تا قدم به قدمت ایران باستان بگذارید. حکاکیهای این سنگها بهشکل محرابی و صندوقی طراحی شدهاند و به دوران «میتراییسم» ایران باستان بازمیگردند؛ اما پسازاسلام بر روی سنگهای محرابی شکل اشکالی حکاکی میشد. سنگقبرهای مربوط به سده نهم هجری بهبعد دو تا سه طاقنمای تودرتو دارند و حاشیه اول دارای تزیینات گلبرگ اسلیمی بهشیوه آژده، حاشیه دوم شامل صلوات کبیر و حاشیه سوم مربوط به دعا و حدیث است. در متن وسط، نام متوفی و تاریخ وفات ذکر شده. سنگقبرهای سدههای 10 و 11 تزیینات اسلیمی متقارن دارند و نقوش مانند دایرههای تزیینی و گلهای چندپر باظرافت و زیبایی خاصی حجاری شدهاند. ایرنا