گزارشی از حال و هوای بازار خرید نوروزی؛
جیب خالی و مقداری پز عالی برای آبروداری
پرستو بهرامیراد استشمام بوی بهار و فرا رسیدن شب عید هم نتوانسته است از کسادی بازار کشور بکاهد. شرایط ناگوار اقتصادی و گرانی، باعث کمرونقی خرید و فروش اجناس بازار شده است. قدرت خرید مردم کاهش پیدا کرده است و اکثریت افراد جامعه با حداقلها زندگی خود را میگذرانند.
میوه، آجیل و شیرینی، اجزای جداییناپذیر سفره عید هر ایرانی هستند که با وضعیت اقتصادی موجود، خرید این محصولات به امری سخت برای مردم تبدیل شده است. آجیل به عنوان کالایی لوکس عرضه میشود که به نظر می رسد فقط افراد خاص، توان خریداری آن را دارند. میوه و شیرینی هم دست کمی از آجیل ندارند و رشد قیمت سرسامآوری در سال اخیر داشتهاند. مردم به سمت خرید محدود در شب عید رفتهاند و این موضوع، هم خریداران و هم فروشندگان را ناراضیتر از گذشته کرده است. متاسفانه سفرههای ایرانیان هر روز کوچکتر و محدودتر از گذشته میشود و فشار اقتصادی بر دوش مردم، سنگینی می کند. این موضوع درحالی است که روزانه، اخبار اختلاسها و رانتخواریهای فراوانی منتشر می شود و این حس به مردم القا میگردد که تنها آنها هستند که در این شرایط ناگوار جنگ اقتصادی، آسیب میبینند و دولتمردان در رفاه کامل و به دور از مشکلات، به گذران زندگی مشغول هستند. در این روزها که خیابانهای شهر، محل رفتوآمد مردمی است که خود را مهیای شب عید میکنند، خبرنگار دیدارنیوز به گفتوگو با مغازهداران و مردم پرداخته است.
کیسه خرید اول: سیبهای بیخال
جلوی مغازه میوهفروشی ایستاده است و به قیمت روی میوهها نگاه میکند. با ابروهای گره کرده میگوید: «چهار کیلو میوه ۱۰۰هزارتومان میشود. مگر من چقدر حقوق میگیرم که بتوانم میوه بخرم. مردم را شرمنده زن و بچههایشان کردهاند». سرش را پایین میاندازد و از کنار پیادهرو میرود. مغازهدار که سیبهای قرمز بیخالش را مرتب میکند، میگوید: «امسال اصلا فروش خوب نیست. بازار خراب است. سالهای پیش، ده برابر امسال فروش داشتیم. مردم دستشان تنگ شده است، دیگر حتی از خورد و خوراک خود هم میزنند».
کیسه خرید دوم: عیدی کمتر شده
سه تا تراول ۱۰۰هزارتومانی روی میز میوهفروشی ترهبار میگذارد و میگوید: «۳۰۰هزارتومان قیمت همین چهار کیسه میوه و سبزیجات شده است. قیمتها نجومی شده است، باز در ترهبارها قیمت ثابتی وجود دارد با این حال کلاهبرداری بسیار زیاد شده است. مردم به جان هم افتادهاند. هر کسی قیمت خودش را میدهد و تا شکایت نکنی درست نمیشود». فروشنده ترهبار میگوید: «فروشمان از سال پیش کمتر است، اما خداروشکر بازار رونق گرفته است». فروشنده کناریش میگوید: «تا الان که نسبت به قبل، مردم کمتر عیدی میدهند».
کیسه خرید سوم: حفظ آبرو
در بین جامهای آجیلفروشی راه میرود و با دیدن قیمتها، نوچ نوچی میکند و میگوید: «مردم با جیب خالی، سعی دارند پز بدهند. مگر میشود در این دوره و زمانه، آجیل کیلویی ۱۶۰هزارتومانی خرید؟! ولی بعضی مردم برای حفظ آبرو هم شده است مقدار کمی میخرند و جلوی مهمان میگذارند». زن از طرف دیگر مغازه میگوید: «من به تمام فامیل گفتهام امسال سفر هستیم تا کسی نیاید و جایی نرویم. در این حالت دیگر کسی به زحمت هم نمیافتد و با این قیمتهای بالا خرید هم نمیکنیم». صاحب مغازه آجیل فروشی میگوید: «پسته، بادام هندی، فندق، گردو و... به شدت در نیمه دوم سال گران شدهاند. ما مغازهدارها هم از این قیمتها شاکی هستیم و به شدت فروشمان کاهش داشته است. با این وضع نمیتوان به کاسبی ادامه داد».
کیسه خرید چهارم: بازار پررونق عید
«یک جعبه شیرینی عید، کمِ کم ۵۰هزارتومان است. مجبوریم بخریم، چون ارزانترین چیز در وسایل عید، همین شیرینیهای خانگیست». چادر مجلسی خود را مرتب میکند و ادامه میدهد: «شرایط بد اقتصادی فقط برای مردم است. خودشان یک لحظه جای مردم نیستند تا متوجه اوضاع بد اقتصادی مردم باشند». فروشنده شیرینیفروشی میگوید: «قیمت شیرینی بالا نرفته است و مردم میتوانند با قیمت گذشته تهیه کنند. فروش کاهش پیدا کرده، ولی این روزها که نزدیک عید است باز بازار رونق پیدا کرده است». استشمام بوی بهار و فرا رسیدن شب عید هم نتوانسته است از کسادی بازار کشور بکاهد. شرایط ناگوار اقتصادی و گرانی، باعث کم رونقی خرید و فروش اجناس بازار شده است. قدرت خرید مردم کاهش پیدا کرده است و اکثریت افراد جامعه با حداقلها زندگی خود را میگذرانند. کیسه خرید مردم در طی یکسال اخیر، هر روز کوچکتر شده است و در این شب عید به حداقل خود رسیده است. بسیاری از مسئولین، شرایط اقتصادی سال آینده را ناگوار ترسیم میکنند و با این شرایط، سفره مردم هر روز کوچکتر خواهد شد و باید فکری جدی برای این شرایط کرد.