کودکان بیشتر از سربازان در جنگ جان می‌دهند
در تقویم خیلی از کشورهای جهان، هشتم اکتبر به نام روز کودک خورده است، روزی پر از شادی و شور که قرار است جشن گرفته شود. باید برای همه کودکانی که با حضورشان روی زمین و میان خانواده‌ها شادی به وجود می‌آورند، جشن گرفت. اساس کار همین است، اصلا هر کودک هدیه‌ای برای شادی اطرافیانش است؛ اما چند سالی می‌شود که هرچقدر هم از شادی در این روز حرف بزنیم، باز هم چیزی کم است، باز هم رد پای خوشحالی را کمتر می‌توان پیدا کرد، از بس که دیکتاتورهای جهان برای بدست آوردن قدرت بیشتر، آوارها را بر سر مردمان شهرها و کشورها ریخته‌اند، مردمانی که بخش عمده‌ای از آنها را کودکان تشکیل می‌دادند، همان‌هایی که نه از بازی قدرت سر در می‌آوردند و نه اصلا نقشی در شروع و پیش رفتن ماجراها داشته‌اند. نگاهی کوتاه به آمار و ارقام منتشر شده در سالهای اخیر نشان می‌دهد که کودکان زیادی در جریان جنگ، جان خود را از دست دادند. می‌گویند که تعداد کودکان قربانی در جنگ‌ها در سراسر جهان، پنج برابر سربازان کشته شده در همان جنگ است. یک سازمان بین‌المللی اعلام کرده است که در پنج سال گذشته نیم میلیون کودک شیرخواره یا معادل ۳۰۰ کودک شیرخواره در هر روز به سبب گرسنگی، بیماری‌های مختلف و کمبود مراقبت‌های پزشکی که همگی از پیامدهای جنگ هستند، جان خود را از دست دادند. کشورهای یمن، سوریه، افغانستان و جمهوری دموکراتیک کنگو، بیشترین آمار مرگ و میر کودکان بر اثر جنگ را به خود اختصاص داده‌اند. در این میان اگر آمار کودکان زیر پنج سال هم در نظر بگیریم، آمار کودکان کشته شده به حدود ۹۰۰ هزار کودک افزایش پیدا می‌کند. بر اساس آمار دست کم ۸۷۰ هزار کودک زیر ۵ سال در ۱۰ کشور درگیر جنگ بین سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ میلادی کشته شده‌اند. در حالی این تعداد کودک قربانی جنگ در جهان شده‌اند که تنها ۱۷۵ هزار جنگنجو در دوره مشابه کشته شده‌اند. این گزارش بر مبنای داده‌های جمع‌آوری شده از ۱۰ کشوری است که بیشتری جنگ و درگیری را داشته‌اند از جمله افغانستان، یمن، سودان جنوبی، جمهوری آفریقای مرکزی، جمهوری دموکراتیک کنگو، سوریه، عراق، مالی، نیجریه و سومالی. همچنین از سال ۲۰۱۰ تاکنون ۳۷ درصد به تعداد کودکانی که در مناطقی که جنگ و درگیری در آنها وجود دارد اضافه شده است و از طرفی میزان حملاتی که علیه کودکان صورت گرفته از جمله حمله به مدارس یا استفاده از کودکان به عنوان سرباز در سالهای اخیر، بیشتر بوده است. بسیاری از کودکان در جریان جنگ قربانی اثرات غیرمستقیم آن مانند گرسنگی، عدم دسترسی به دارو، بیمارستان، لوازم بهداشتی و آب سالم می‌شوند. آمار تکان دهنده دیگری از کشته‌شدن کودکان در مناطق جنگی وجود دارد، تنها در سال ۲۰۱۸، یک‌هزار و ۱۰۶ کودک در سوریه جان خود را از دست دادند، البته این آماری است که تایید شده و احتمال می‌رود رقم آن بالاتر هم باشد. اما همین عدد هم برای یک سال خیلی بالاست و بیشترین میزان مرگ کودکان در تنها یک سال را شامل می‌شود. از سوی دیگر طبق آمار تنها ۸۵هزار کودک زیر پنج سال بین سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۸ به دلیل گرسنگی یا بیماری‌های خیلی شدید در یمن جان خود را از دست دادند. مرگ این کودکان رنج زیادی به همراه دارد، از یک سو عملکرد دستگاه‌های بدن کند شده و به تدریج متوقف می‌شود و این اتفاق دردناکی است، از سوی دیگر این روند جلوی چشمان پدر و مادر آنها رخ می‌دهد، پدر و مادری که هیچ‌کاری از دستشان ساخته نیست. مرگ کودکان در هر جغرافیایی دردناک است و سخت‌تر آن‌که آنها از جریان‌های اطراف بی‌خبر باشند و قربانی تصمیم‌گیری‌هایی می‌شوند که اصلا روحشان هم از آنها خبر ندارند، حالا هرسال در روز جهانی کودک باید یک «روزتان مبارک» آرام و بیصدا به همه آنهایی بگوییم که صدای خنده‌شان از خانه‌ها و صدای پای‌شان از کوچه‌ها پاک شده است.
کودکان در جنگ سوریه
سازمان دیدبان حقوق بشر سوریه در آستانه ورود به نهمین سال جنگ داخلی در سوریه اعلام کرد تا کنون ۳۷۰هزار‌تن در جریان این جنگ جان باخته‌اند. سازمان غیرانتفاعی دیدبان حقوق بشر سوریه که مرکز آن در لندن قرار دارد، این آمار را هم‌زمان با ۱۵ مارس، سالروز نخستین تظاهرات اعتراضی در سوریه، منتشر کرده است. مطابق آمار این نهاد، از مجموع آمار کشته‌شدگان، ۱۱۲هزار و ۶۲۳تن را غیر نظامیان تشکیل می‌داده‌اند و در میان آنها ۲۱هزار کودک و ۱۳هزار زن به چشم می‌خورد. جنگ داخلی سوریه که در پی سرکوب خونین تظاهرات مسالمت آمیز توسط حکومت بشار اسد آغاز شده بود، پس از چند سال به صحنه نزاع قدرت‌های خارجی، جریان‌های جهادی و گروه‌های شورشی بر سر تسلط بر مناطق این کشور بدل شد.
کودکان در جنگ یمن
400هزار کودک یمنی از سوء تغذیه شدید رنج می‌برند و برای زنده‌ماندن مبارزه می‌کنند و این در حالی است که شانس زنده ماندن آنها کم است. صندوق کودکان ملل متحد از کشته و زخمی‌شدن بیش از شش‌هزار کودک یمنی از آغاز تجاوز عربستان به یمن تاکنون خبر داد. صندوق کودکان ملل متحد (یونیسف) در تازه‌ترین گزارش خود اعلام کرد که هر ده‌دقیقه یک کودک در یمن به‌دلیل بیماری‌هایی که قابل پیشگیری هستند، می‌میرد. یونیسف در این گزارش افزود که 400هزار کودک یمنی از سوء‌تغذیه شدید رنج می‌برند و برای زنده‌ماندن مبارزه می‌کنند؛ در‌حالی که شانس زنده‌ماندن آنها کم است. صندوق کودکان ملل متحد همچنی اعلام کرد که بیش از شش‌هزار کودک از ابتدای جنگ علیه یمن در سال 2015 میلادی تاکنون کشته یا زخمی شده‌اند.
کودکان در جنگ افغانستان
به‌تازگی، سازمان ملل‌متحد چهارمین گزارش خود را در مورد وضعیت کودکان افغان نشر کرده که بر بنیاد این گزارش، در چهار سال گذشته به دلیل ناامنی‌ها، ۱۴هزار کودک افغان مورد خشونت قرار گرفته است. سازمان ملل‌متحد، در گزارشی بیان کرده که با وخیم‌شدن وضعیت امنیتی افغانستان در چهار سال گذشته، ۳۵۰۰ کودک جان باخته و نه‌هزار کودک دیگر زخمی شده‌اند. آنتونیوگوتریش؛ دبیرکل این سازمان، در این گزارش بیان کرده که تلفات کودکان افغان در مقایسه با چهار سال گذشته، ۸۲درصد افزایش یافته است. درگیری‌های زمینی، بقایای مواد منفجره باقی‌مانده از جنگ و حملات هوایی از عواملی‌ست که سبب افزایش تلفات کودکان افغان شده است. سازمان ملل‌متحد در گزارش خود تصریح کرده است که تلفات کودکان در نتیجه حملات هوایی از سال ۲۰۱۵ میلادی به بعد افزایش یافته است.