علائم خطرناک رفلاکس معده

اما به‌طور دقیق بیماری ریفلاکس یا برگشت مواد مترشحه معده به داخل مری چیست؟ ۴۴درصد افراد حداقل یک‌بار در ماه احساس سوزش سر دل را تجربه می‌کنند و ۲۰درصد افراد نیز علائم رفلاکس معده به‌صورت هفتگی دارند. ریفلاکس و بیماری ناشی از آن (‌رفلاکس معده‌)‌، ناشی از عدم تعادل بین فاکتورهای محافظتی مری در مقابل اسید برگشتی (‌اسدهایی ضد‌برگشت‌، مکانیسمی پاک‌کننده اسید) و فاکتورهای آسیب‌رساننده به مری (‌میزان اسیدی‌بودن معده‌، حجم و ترکیبات موارد برگشتی از دوازدهه یعنی قسمت ابتدایی روده به درون مری‌) است.

علائم رفلاکس
فقط ۲۰ تا ۶۰درصد از بیمارانی که ریفلاکس معده دارند، در آندوسکوپی علایم التهاب و خراشیدگی و زخم را نشان می‌دهند و اکثریت افراد مبتلا به ریفلاکس، آندوسکوپی نرمال دارند و نرمال‌بودن آندوسکوپی بیمار دلیل خوبی برای اینکه بیمار پس برگشت اسید ندارد، نیست. در مطالعاتی نشان داده شده است که تأثیر ریفلاکس بر کیفیت زندگی‌، حتی از التهاب مفاصل (آرتریت)‌، سکته قلبی‌، نارسایی قلبی و فشار خون، بیشتر است. ریفلاکس می‌تواند با بیماری دیگری همراهی داشته باشد؛ مثل IBS یا سندرم روده تحریک‌پذیر، اختلالات روان‌پریشی و …
رفلاکس معده علاوه بر علایم گوارشی‌، می‌تواند با علایم غیر‌گوارشی همراه باشد مثل‌: درد قفسه سینه غیر قلبی‌، علایم تنگی‌نفس و آسم‌، گرفتگی صدا‌، سرفه‌، عفونت ریه‌، زخم‌های دهانی – دندانی و … در بعضی از بیماران، برگشت مواد صفراوی و مواد قلیایی از دوازدهه به درون مری را داریم که حتی می‌تواند علایم و عوارض شدیدتر از برگشت اسید را ایجاد سازد‌، که درمان بلوک‌کننده اسید در این موارد ممکن است به تنهایی مؤثر نباشد. هرچند کاهش اسید معده با داروهای مخصوص می‌تواند حجم ترشحات معده را کاهش داده و ریفلاکس مواد دوازدهه به معده و مری را کاهش دهد.

توصیه‌های AGA در خصوص ریفلاکس معده
زمانی که صحبت از علائم و بیماری‌های مری می‌شود، ریفلاکس اسید از معده به مری نیز به میان کشیده می‌شود. نوسان آن کجاست؟ افراد مبتلا به فتق هیاتال با علائم خفیف و نسبتا شدید رفلاکس‌، در شروع درمان مهار‌کننده پمپ پروتون یا افرادی که مبتلا به رفلاکس‌های‌ادامه‌دار هستند، بایستی بررسی شوند. بررسی‌هایی غیر از معده و روده توسط متخصص گوش و حلق و بینی، یا متخصص آسم و آلرژی نیاز است. این کار خوب به‌نظر می‌رسد؛ اما متخصصین گوارش معیارهایی را برای تشخیص ریفلاکس اسید از معده به مری در ‌نظر دارند. بسیاری از افراد نسبت به درمان با PPI واکنش نشان نمی‌دهند؛ چرا‌که علائمی از ریفلاکس در آن‌ها وجود ندارد. توصیه می‌شود از درمان‌های تجربی در کنار سرکوب اسید (دو‌بار در روز، به‌مدت شش تا هشت‌هفته) استفاده شود. در صورتی که PH معده در حد نرمال باشد و واکنش خوبی نسبت به درمان سرکوب اسید داده نشود، نباید نسبت به انجام تست‌های بیشتر یا جراحی اقدامی صورت گیرد.

درمان دارویی
در بسیاری از موارد، تغییر سبک زندگی، همراه با استفاده از داروهای بدون نسخه، می‌توانند علائم بیماری رفلاکس معده را ایجاد کنند. آنتی‌اسیدها، می‌توانند اسید معده را خنثی کنند‌؛ اما ممکن است اسهال یا یبوست ایجاد کنند، به‌خصوص اگر از آنها بیش از حد استفاده کنید. بهترین آنتی‌اسیدها حاوی هیدروکسید منیزیم و هیدروکسید آلومینیومی‌ست که می‌توانند علائم را کاهش دهند. اگر آنتی‌اسیدها کمک نکنند، ممکن است به تشخیص پزشک، سایر داروها امتحان شود. برخی از درمان‌های دارویی که برای رفلاکس معده تجویز می‌شود، عبارتند از؛ ایجنت فوم (Gaviscon) که سطح معده را برای جلوگیری از ریفلاکس می پوشانند. مسدود‌کننده ‌H2‌، که تولید اسید معده را کاهش می‌دهد. مهار‌کننده‌های پمپ پروتون (Prilosec، Prevacid، Protonix، Aciphex، Nexium) همچنین باعث کاهش میزان اسید معده می‌شوند. پروکینت‌ها؛ برای تقویت دریچه les و همچنین کاهش اسید معده مفید هستند.

چه زمانی جراحی توصیه می‌شود؟
بررسی بر روی بیماران مبتلا به رفلاکس اسید از معده به مری و آن‌هایی که تحت درمان مهار‌کننده پمپ پروتون قرار گرفتند، انجام شد. در صورت مشاهده علائم و اسید معده بیش از شش‌‌درصد، آن هم زمانی که بیمار تحت درمان با مهار‌کننده پمپ پروتون است، جراحی توصیه می‌شود. حتی جراحی به بیمارانی که علائم خفیفی از ریفلاکس و فتق هیاتال دارند نیز توصیه می‌شود. جراحی در بیمارانی که با ریفلاکسی مواجه هستند که با مهار‌کننده پمپ پروتون درمان نمی‌شوند، گزینه بسیار مناسبی‌ست.
تقویت اسفنگترهای معده از‌جمله اقداماتی‌ست که در افرادی که شاخص اسید معده‌شان بالا است‌، به‌خصوص افراد مبتلا به فتق هیاتال‌، نتایج خوبی را به‌همراه دارد. البته این روش محدودیت‌هایی را نیز به‌همراه دارد‌؛ اما به نظر می‌رسد که ایمن و مؤثر باشد.