محبوب‌ترین مقالات «ویکی‌پدیا» در سال 2023
مهرداد ناظری
«چت‌جی‌پی‌تی» نقطه‌عطفی برای هوش مصنوعی بود و به میلیون‌ها کاربر اجازه داد تا با این پدیده مولد آزمایش کنند؛ پس جای تعجب نیست که این‌موضوع به پربازدیدترین مقاله «ویکی‌پدیا» (به‌زبان انگلیسی) در سال جاری تبدیل شده است. به‌گفته «بنیاد ویکی‌مدیا» (سازمان غیرانتفاعی میزبان این دائره‌المعارف مشترک)؛ «چت‌جی‌پی‌تی (Chat GPT)» در سال 2023 (تا 28 نوامبر) 49.4میلیون بازدید داشته است. فیلم سینماییِ «اوپنهایمر» (پنجمین فیلم پرفروش سال 2023) که قصه «پروژه منهتن» (توسعه بمب اتم توسط سازنده‌اش) را روایت می‌کند، جایگاه پنجم را در فهرست پربازدیدترین مقالات «ویکی‌پدیا» در سال 2023 به‌دست آورد. وقتی صحبت از افراد مشهور به‌میان می‌آید، «تیلور سوئیفتِ» خواننده که «شخصیت سال مجله TIME)» انتخاب شده است، جایگاه دوازدهم را در میان پربازدیدترین صفحات «ویکی‌پدیا» دارد؛ در‌حالی‌که «لیونل مسی» (فوتبالیست) در جایگاه پانزدهم قرار دارد. به‌قول این سازمان؛ «پربازدیدترین مقالات ویکی‌پدیا در سال 2023، داستان شما و جامعه را بیان می‌کند که به‌دنبال دانشی درباره جهان مدام در‌حال‌تغییر ما از بزرگ‌ترین دائره‌المعارف جهان هستید». این بنیاد مدعی‌ست؛ این سایت انگلیسی به‌تنهایی امسال بیش از 84میلیارد بازدید داشته است. «ویکی‌پدیا» (Wikipedia) یک دانشنامه برخط چندزبانه مبتنی‌بر وب با محتوای آزاد و همکاریِ باز است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هرکسی‌که به اینترنت و وب دسترسی داشته باشد، می‌تواند مقالات آن‌را ببیند و ویرایش کند. نامِ آن از پیوند واژه «ویکی» (به‌معنایِ وبگاه مشارکتی) با «پدیا» (گرفته‌شده از پسوند Encyclopedia به‌معنایِ دانشنامه یا دائرة‌المعارف) ایجاد شده و هدفش آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامه با محتوای آزاد به‌تمام زبان‌های زنده دنیاست. ویکی‌پدیای انگلیسی در ۱۵ ژانویه ۲۰۰۱ به‌صورت مکمل دانشنامه تخصصی «نیوپدیا» نوشته شد. بنیان‌گذارانش «جیمی ویلز» و «لری سنگر» بوده؛ و میزبان‌های اینترنتی اصلی‌اش در «فلوریدا» هستند.