رنجی پنهان در پس نقابهای تیره در عربستان
هیچکس آزادی ندارد حتی شما دوست عزیز!
عربستان، وسعتی خوابیده بر بیشترین شمار بشکههای نفتی، زنانی دارد که آزادی از محدودیتهای وهابیت را رویا میبینند. به گزارش ایرنا، طناب ظلمی که از سوی وهابیت و آلسعود، بر گردن زنان در عربستان انداخته شده، با تصمیماتی چون نداشتن اجازهی رانندگی، عدم حق کاندیدا شدن برای انتخابات شوراها و حتی مجاز نبودن برای اجارهی منزل بدون همراه داشتن مرد، راه نفس کشیدن را بر گلویشان تنگتر کرده است. در این گیر و دار، ملک عبدا... پادشاه وقت عربستان در سال 2011 شاید برای نمایش کمی تحول در افکار پوسیده و قرون وسطیایی خود، به زنان کشورش حق دادن رای در انتخابات محلی را اعطا کرد. محمد بن سلمان؛ جانشین ولیعهد عربستان نیز به تازگی از احتمال افزایش مشارکت زنان سعودی در زمینهی اشتغال در صورت اجرای طرح بلند پروازانهی 20-30 در ارتباط با تحول اقتصادی در این کشور خبر داده است. اما موارد ذکر شده نتوانسته است از میزان نگرانیها در مورد وضعیت زنان در عربستان بکاهد، به طوری که زنان سعودی مجبورند بار سنگین نظارت مردان به هنگام درخواست صدور گذرنامه، ازدواج، دسترسی به محافل قضائی و درمانی را تاب آورند. در این میان، شماری از دختران برای نجات از جهنم محدودیتهای اعمال شده از سوی مردان خانواده به ویژه برادران خود، تن به ازدواجهای ناخواسته میدهند. اما با وجود همهی این محدودیتها، زنان سعودی مایوس نشدهاند و در تلاشند که کورهراهی به سوی رهایی یابند. پایگاه خبری – تحلیلی المانیتور در گزارشی نوشت: «انجمن تازهتاسیس موسوم به زنان سعودی مخالف با انزوا در شبکههای اجتماعی در زمینهی حمایت از حقوق زنان فعالیت دارد». همچنین هر از چندگاه زنان سعودی با شرکت در پویشی (کمپینی) در فضای مجازی، خواستار برخورداری از حقوق طبیعی خود شدهاند. خبرگزاری اسپوتنیک در این خصوص نوشت: «این پویش، دهها هزار زن سعودی را جذب توئیتر کرده است و این تعداد پیامهای متعددی را توئیت کردهاند». در قالب این پویش، هشتگی در فضای مجازی دایر شده و پاسخهای فراوانی از عربستان دریافت کرده است، به طوری که بیش از 170هزار توئیت به دو زبان انگلیسی و عربی در مورد تجارب منفی زنان به واسطهی سرپرستی مردان بر آنها ارسال و درخواستهای فراوانی برای برخورداری از حقوق خود مطرح شده است. بر اساس قوانین وهابیت زندگی زنان در عربستان سعودی از تولد تا مرگ تحت کنترل مردان است. هر زن سعودی باید سایهی یک مرد را بر سر خود داشته باشد، افرادی که از قدرت اتخاذ تصمیمات حیاتی به نمایندگی از زنان برخوردار باشند. در این میان، مردان سعودی نیز از آب گلآلود ماهی میگیرند و به واسطهی قدرت و اختیار تام خود در حق زنان اجحاف میکنند. یکی از این موارد، موافقت مشروط مردان با اشتغال زنان است، به طوری که در صورتی نظر مساعد مردان در این زمینه جلب میشود که بخش زیادی از دسترنج زنان سر از جیب مردان درآورد. زنان سعودی در عصری که زنان کشورهای همسایه پا به عرصهی سیاست مینهند، همچنان از حقوق حقهشان به واسطهی رفتار نزدیکترین مردان به خود محروم هستند و حتی رنج تخلفات اجتماعی را متحمل میشوند. از جمله تخلفات اجتماعی که شامل حال زنان سعودی میشود، حملهی فیزیکی به آنها و جلوگیری از ازدواجشان است تا در صورت شاغل بودن، سرپرستشان بتواند از حقوق و مزایای کار کردن آنها برخوردار شود. زنان شاغل سعودی همچنین با آزارهای جنسی در محل کار و تهدید روسای خود دست به گریبان هستند. با همهی موارد ذکر شده، هستند زنانی در عربستان که پا پس نمیکشند و از دفاع از حقوق خود منصرف نمیشوند. سفانه دحلان؛ یکی از این زنان است. وی اولین زن در عربستان سعودی است که اجازه دارد در رشتهی حقوق تحصیل کند. وی که وکیلی مجرب و حرفهای است، موسسهای موسوم به «تشکیل» را تاسیس کرده است. این موسسه که در عربستان دایر است، در جهت ترغیب و تشویق کارآفرینان خلاق گام برمیدارد. وی به عنوان اولین زن در عربستان موفق شده است از وزارت آموزش عالی سعودی مجوز تحصیل در رشتهی حقوق را دریافت کند. موفقیت دیگری که به تازگی برای زنان سعودی رقم خورد، انتصاب یک شاهزادهی خانم سعودی در منصب نظارت بر ورزش بانوان در این کشور فوق محافظهکار بود. به گزارش خبرگزاری فرانسه، شاهزاده خانم ریمه بنت بندر بن سلطان به عنوان رئیس بخش بانوان در اداره کل ورزش عربستان انتخاب شد. این انتصاب در عربستان در حالی انجام شد که زنان در این کشور با موانع بسیاری برای رقابت در میادین ورزشی مواجه هستند؛ اگرچه چهار ورزشکار زن سعودی در رقابتهای المپیک ریو 2016 شرکت داشتند. در اوایل سال 2014 و پس از درخواستها برای لغو ممنوعیت ورزش بانوان در عربستان، یک مدرسهی دولتی سعودی ورزش را برای دختران آزاد گذاشت. مقامهای سعودی در سالهای 2009 و 2010 ورزشگاههای خصوصی مخصوص بانوان را تعطیل کردند و زنان در این کشور عملا از حضور در عرصههای ورزشی منع شدند. با همهی این تفاسیر، مقامهای سعودی به جای پذیرفتن مسئولیت ناتوانی خود در پایان دادن به تبعیض علیه زنان، این مسئله را نشئت گرفته از مشکلاتی در زمینههای اجرایی میدانند و نقش حکومت را از آن مستثنی میکنند. گفتنی است که دودمان آل سعود که قدرت را از سال ۱۹۳۲ میلادی، در دست دارد، نام کشور را منصوب به نام قبیلهی خود کردهاست. دولت اول سعودی که همزمان با گسترش اندیشهی محمدبن عبدالوهاب در شبهجزیرهی عربستان بود از سال ۱۱۳۹ تا ۱۲۲۹ هجری قمری و دولت دوم از سال ۱۲۳۵ تا ۱۳۰۹ هجری قمری به طول انجامید و دولت سوم نیز از سال ۱۳۱۹ شروع شده و تاکنون ادامه دارد. عبدالعزیزبن عبدالرحمن پدر شاهان و شاهزادگان کنونی عربستان در سال ۱۲۹۷ هجری قمری متولد شد. زمان تولد و رشد عبدالعزیز مصادف با بروز جنگهای داخلی و کشت و کشتار در این کشور بود. وی پس از رسیدن به دوران جوانی به فکر ساماندهی و اتحاد کشور افتاد و توانست با جنگاوری در سال ۱۳۱۹ شهر ریاض را که در تصرف آل رشید بود، بازستاند. در سال ۱۳۳۰ نیز اسکان اعراب صحراگرد و تأسیس گروههای رزمی عشیرهای را آغاز کرد وی سرانجام پس از تسخیر همهی مناطق عربستان در سال ۱۳۵۱ هجری نام کشور حجاز را به المملکة العربیة السعودیة تغییر داد و خود را پادشاه نامید. وی پس از نیم قرن جنگ و کشمکش بر سر قدرت و مدیریت کشور در سال ۱۳۷۳ هجری قمری درگذشت و فرزندش سعود جانشین او شد. پس از سعود فیصل و بعد خالد و فهد و سپس ملک عبدا... و اکنون سلمان بن عبدالعزیز در عربستان حاکم است. در عربستان شاهان بر اساس قانون اساسی حاکم مطلق هستند و همهی امور کشوری و لشکری زیر نظر مستقیم آنان است. خانوادهی سلطنتی و شاهزادگان نیز که اکنون تعداد آنان را تا ۲۰هزار هم نوشتهاند در دستگاه حکومت از جایگاه رفیعی برخوردار هستند. در عربستان سعودی هفتهزار عضو از دودمان سلطنتی آلسعود، به تمام کشور و بیش از ۲۵میلیون ساکن آن حکمرانی میکنند. این گروه علاوه بر در دست داشتن تمامی امور حساس کشور، ثروتهای نجومی حاصل از فروش نفت و گاز و تمام امور کشور را بدون حضور هر گونه نهاد انتخابی یا نظارت مردمی در اختیار خود گرفتهاند./نیره مجیدی راد/ ایرنا